علائم دفع پروتئین از طریق ادرار

دفع پروتئین از طریق ادرار یکی از مشکلات دوران بارداری است. دوران بارداری دوران بسیار حساسی‌ست که بدن خانم‌های باردار را دچار تغییرات فراوانی می‌کند. آگاهی افراد نسبت به این تغییرات و شناخت کافی نسبت به آنها بسیار مهم است. یک مادر باردار باید بداند که در طی ماه‌های بارداری چه تغییراتی پیش روی او خواهد بود، کدام‌یک از این آنها طبیعی هستند و در صورت رخ دادن چه تغییراتی نیاز به مشورت با پزشک خواهد داشت. دانش کافی نسبت به این مسائل، به او در گذراندن دوره بارداری موفق کمک فراوانی خواهد کرد. یکی از مشکلاتی که بسیاری از زنان در دوران بارداری با آن مواجه می‌شوند، دفع پروتئین از طریق ادرار است که پروتئینوری (Proteinuria) هم نامیده می‌شود. این عارضه به خودی خود بیماری نیست ولی می‌تواند زنگ خطری درباره سلامتی مادر باردار باشد.

درصورت داشتن هرگونه سوال در زمینه زنان و زایمان میتوانید از خدمت پزشک زنان آنلاین سامانه حال استفاده کنید.

دفع پروتئین از طریق ادرار در دوران بارداری به چه معناست؟

کلیه‌ها در حالت طبیعی باید سموم و مواد زیاد را از بدن دفع و مواد مفید و مورد نیاز بدن از جمله پروتئین را جذب کنند. اگر در روند نرمال عملکرد کلیه‌ها اختلالی ایجاد شود، مواد مورد نیاز بدن ممکن است به ادرار وارد شده و از این طریق دفع شوند. در همه زنان به صورت روزانه مقداری پروتئین از طریق ادرار دفع می‌شود که طبیعی است. در بعضی موارد هم ممکن است نشانه عفونت جزئی ادراری باشد. مقدار پروتئین دفعی در دوران بارداری دو برابر شده و به ۳۰۰ میلی‌گرم در روز می‌رسد. این مسئله چند دلیل دارد:

– فشار مضاعف بر کلیه‌ها
– افزایش حجم خون در بدن
– استرس ناشی از بارداری

در طول دوران بارداری، پزشک به طور منظم از مادر باردار می‌خواهد که آزمایش ادرار انجام دهد. این آزمایش بسیار مهم است، چون به تشخیص و بررسی هرگونه آسیب به کلیه‌ها یا سایر عوارض دوران بارداری کمک می‎کند. اگر میزان پروتئین دفع شده از طریق ادرار یک زن باردار به بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز برسد، نشان دهنده وجود یک مشکل در عملکرد صحیح کلیه‌هاست.

تفسیر آزمایش ادرار را در این مطلب بخوایند

دفع پروتئین از طریق کلیه‎ها در دوران بارداری (پروتئینوری) چه علائمی دارد؟

به وجود آمدن تورم در دست‌ها، پاها و صورت و ادرار کف‌آلود از اولین علائم و نشانه‌های دفع پروتئین از طریق کلیه‌ها است. اگر تست‌های ادراری به طور منظم انجام نگیرد یا وجود این علائم نادیده گرفته شوند، این عارضه می‌تواند پیشرفت کند و به پره اکلامپسی تبدیل شود. در این صورت علاوه بر علائم ذکر شده، ممکن است که مادر باردار دچار عوارض دیگری شود که نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد؛ از جمله:
– درد بالای شکم
– سردرد
– استفراغ
– تاری دید
– افزایش فشار خون
– ورم شدید دست و پا

درباره خون در ادرار بیشتر بدانید

اگر در روند نرمال عملکرد کلیه‌ها اختلالی ایجاد شود، مواد مورد نیاز بدن ممکن است به ادرار وارد شده و از این طریق دفع شوند.

بیشتر بخوانید: علائم از کار افتادن کلیه چگونه است؟

انواع پروتئینوری

دو نوع پروتئینوری وجود دارد:

مزمن

پروتئینوری مزمن به نوعی از آن اطلاق می‌شود که پیش از بارداری وجود داشته و بارداری باعث تشدید آن شده است. این عارضه معمولا به دلیل بیماری‌های کلیوی ایجاد می‌شود.

موقت
پروتئینوری موقت، در طول دوران بارداری و نه پیش از آن بروز می‌کند.

شما می‌توانید از بخش آزمایش در منزل قسمت مربوط به تست قبل از بارداری را انتخاب کنید و این کار را در منزل خود انجام دهید.

چه عواملی در دفع پروتئین از طریق ادرار در دوران بارداری نقش دارند؟

در ادامه به دلایلی اشاره می‌کنیم که باعث دفع پروتئین از طریق ادرار در زنان باردار می‌شود. این دلایل عبارتند از:

عفونت کلیه یا مجاری ادراری

دفع پروتئین یکی از نشانه‌های وجود عفونت در کلیه یا سیستم ادراری زنان است. وجود عفونت در این اندام‌ها همواره مهم است، اما در دوران بارداری، حساسیت این ارگان‌ها بیشتر است و باید فورا نسبت به درمان اقدام شود. فرد مبتلا به عفونت ادراری ممکن است دچار تکرر ادرار شود، دائما احساس دفع ادرار داشته باشد و یا در حین ادرار دچار سوزش شود. اگر عفونت در این مرحله درمان نشود، کلیه‌ها را درگیر خواهد کرد. از علائم عفونت کلیه می‌توان به کمردرد، تب و لرز و استفراغ اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: برای بهبود عفونت کلیه چه بخوریم؟

 پره اکلامپسی (Preeclampsia)

اصلی‎ترین عامل وجود پروتئین در ادرار زنان باردار، پره اکلامپسی مسمومیت بارداری است. این عارضه معمولا بعد از هفتم بیستم بارداری و با فشار خون بالا خود را نشان می‎دهد. پره اکلامپسی در صورت کنترل نشدن، عوارضی چون سردرد، شکم درد، تهوع، تاری دید و تورم دست و صورت ایجاد می‌کند و یا ممکن است باعث ایجاد مشکل در فعالیت طبیعی کلیه‌ها، کبد، ریه، مغز و قلب شود. اگر پره اکلامپسی درمان نشود، می‎تواند به اکلامپسی منجر شود.

در مسمومیت بارداری چه بخوریم؟

اکلامپسی (Eclampsia)

یک وضعیت اورژانسی است که با تشنج همراه است. این عارضه نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد.

سندروم هلپ (HELLP)

این واژه مخفف همولیز، افزایش آنزیم‌های کبدی و کاهش پلاکت خون است. این عارضه معمولا با پره اکلامپسی ایجاد می‌شود و علائم مشابهی دارد. اما در بعضی از مواقع ممکن است به تنهایی ایجاد شود. مهم‌ترین عارضه سندروم هلپ در صورت درمان نشدن، زایمان زودرس یا تولد نوزاد با وزن کم است.

 سایر عوامل

بعضی از بیماری‌های خودایمنی مثل آرتریت روماتوئید یا لوپوس، بیماری‌های مزمن کلیوی، کم آبی بدن، دیابت و استرس بیش از حد هم از عواملی هستند که ممکن است به دفع پروتئین از طریق ادرار منجر شوند.

روش تشخیص پروتئینوری چیست؟

به چند روش می‌توان وجود پروتئین در ادرار را شناسایی کرد:

تست دیپ استیک

برای این آزمایش از نوارهای آغشته به مواد شیمیایی استفاده می‌کنند که پس از قرار گرفتن در ظرف محتوی ادرار، در صورت وجود پروتئین در ادرار، تغییر رنگ می‌دهند. میزان پروتئین در این تست با ۴ سطح مشخص می‌شود که سطح 4 نشان دهنده میزان بالای پروتئین است.

تست دیپ استیک یکی از روش های تشخیص پروتئینوری است.

تست پروتئین ادراری ۲۴ ساعته

در این روش نمونه ادرار طی ۲۴ ساعت در ظروف مختلف جمع‌آوری و برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‎شود. معمولا اولین ادرار صبحگاهی برای این آزمایش مورد نیاز نیست. اگر میزان پروتئین در ادرار فرد باردار بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم باشد، نتیجه باید توسط پزشک بررسی شود.

همچنین میتوانید از خدمات دکتر انلاین کلیه سامانه حال استفاده کنید و سوالات خود را با مشاوران حال مطرح کنید.

تست پروتئین ادراری ۲۴ ساعته روش دیگری برای تشخیص پروتئینوری است.

 آزمایش نسبت پروتئین ادرار به کراتینین (UPCR)

نسبت پروتئین ادرار به کراتینین یک روش نسبتا قابل اعتماد، دقیق و آسان برای تعیین مقدار پروتئین دفع شده از طریق ادرار است که توانسته تا حدود جایگزین تست ۲۴ ساعته شود. این روش به دلیل دقت بیشتر، تکرار پذیری و عدم نیاز به جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته روشی مناسب برای تعیین کمیت پروتئینوری است.

آزمایش کراتین خون را در منزل انجام دهید.

 آزمایش نسبت آلبومین به کراتینین (UACR)

این روش جایگزینی برای تست UCPR است. این تست را به کمک یک دستگاه تجزیه کننده خودکار انجام دهند و نتیجه آن معمولا با نتیجه تست ۲۴ ساعته مطابقت دارد.

آزمایش پروتئین خون را در منزل انجام دهید

 به چه روش می‌توان دفع پروتئین از طریق ادرار را در زنان باردار کاهش داد؟

برای درمان و کنترل این عارضه باید در ابتدا و به کمک پزشک علت این مسئله را یافت و در صدد رفع آن برآمد. پیشتر گفتیم که پروتئینوری بیماری نیست، بلکه نشانه وجود بیماری است. بنابراین با رفع علت اصلی، میزان پروتئین دفع شده از طریق ادرار هم کاهش خواهد یافت. مهم‌ترین روش‌های درمانی بر اساس علت به وجود آورنده این عارضه، کنترل فشار خون، ورزش منظم، مصرف آب کافی، کنترل دیابت و مصرف آنتی بیوتیک –درصورت وجود عفونت ادراری- است.
روش‌های دیگری نیز برای کنترل و یا حتی پیشگیری از این عارضه پیشنهاد می‌شوند؛ مانند:

 محدود کردن مصرف نمک

هرچه میزان نمک مصرفی توسط خانم‌های باردار افزایش یابد به همان نسبت دفع پروتئین از طریق کلیه‌ها نیز بیشتر خواهد شد. گرچه میل به خوردن غذاهای شور در دوران بارداری بالا می‌رود، اما مادران باردار باید آگاه باشند که برای حفظ سلامت خود و جنین باید تا حد امکان مصرف این ماده را کاهش دهند و از غذاهای آماده و فست فودها، خیار شور، چیپس و پفک استفاده نکنند.

کنترل مصرف شکر

حذف خوراکی‎های شیرین به ویژه شیرینی‌های صنعتی، می‌تواند به بهبود عملکرد کلیه‌ها کمک کرده و خطر ابتلا به انواع عفونت‌ها را کاهش دهد.

مصرف آب کافی

غلیظ شدن ادرار که در اثر نوشیدن مقدار کم آب رخ می‌دهد باعث آسیب به کلیه‌ها شده و ریسک ابتلا به عفونت‌ها را افزایش می‌دهد. اگر کلیه‌ها به درستی کار کنند، دفع پروتئین رخ نخواهد داد.

رعایت بهداشت فردی

تمیز و خشک نگه داشتن دستگاه تناسلی یکی از راه‎های موثر در حفظ سلامت این اندام، کلیه‌ها و مثانه است. چون محیط مرطوب این ناحیه برای رشد انواع عفونت‌ها بسیار مناسب است و هر نوع عفونت می‌تواند آسیب‌های فراوانی به آن‌ها وارد کند. برای حفظ سلامت دستگاه تناسلی، حتما پس از هر بار رفتن به دستشویی، بدن خود را با دستمال تمیز و نرم کاملا خشک کنید.

کاهش وزن

افراد دچار اضافه وزن مستعد ابتلا به دیابت و فشار خون هستند. این بیماری‌ها با ایجاد پره اکلامپسی مرتبطند که این بیماری هم باعث دفع پروتئین از ادرار می‌شود. کاهش وزن می‌تواند ریسک ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهد.

داشتن آرامش و استراحت کافی

سعی کنید از مسائلی که به شما استرس وارد می‌کند دوری کنید و در آرامش به استراحت بپردازید. البته داشتن فعالیت بدنی مناسب هم به رفع مشکلات مرتبط کمک شایانی می‌‎کند. استراحت کافی باعث می‌شود برای انجام تمرینات بدنی انرژی داشته باشید.

بیشتر بخوانید:خواب راحت با چند راهکار ساده ولی موثر

جمع بندی

دفع پروتئین در دوران بارداری یکی از عوارض این دوران است که به تنهایی بیماری تلقی نمی٬شود، در نتیجه درمان مستقیمی ندارد؛ اما می‌تواند نشانه مشکلات جدی در کلیه‌ها و مجاری ادراری باشد. نکته مهم در این امر یافتن علت ایجاد این عارضه و درمان آن است. این کار باعث کنترل دفع پروتئین از طریق ادرار خواهد شد. خانم های باردار باید تحت نظر پزشک متخصص یا مامای با تجربه باشند و به طور منظم تست ادراری انجام دهند تا در صورت بروز مشکل، بتوانند بلافاصله و به موقع نسبت به درمان آن اقدام کنند.
سهل٬انگاری در رفع این عارضه ممکن است منجر به تولد نوزاد کم وزن، زایمان زودرس یا بروز مشکلات جدی کلیوی، قلبی، کبدی و ریه در مادر شود. شما می‌توانید هم اکنون، برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با مشاوران متخصص، از سامانه خدمات آنلاین سلامت حال استفاده کنید. این سامانه با پاسخگویی ۲۴ ساعته، در تمام روزهای هفته و بدون تعطیلی آماده ارائه خدمات مشاوره و سلامت به کاربران است.
با حال امن و آسان مشورت کنید.

سوالات متداول

منابع

oatext.com
journals.sagepub.com
parenting.firstcry.com