بیماری التهابی لگن با نام انگلیسی Pelvic inflammatory disease که به اختصار PID نامیده میشود، عفونت اندامهای تناسلی زنانه است. در واقع زنان مبتلا به این بیماری دچار عفونت در بخشهای مختلف سیستم تولیدمثلی خود یعنی رحم، لولههای فالوپ، دهانه رحم یا تخمدان هستند.
بیماری التهابی لگن (PID) یک وضعیت پزشکی جدی است که بر اندام های تولید مثل در زنان تأثیر می گذارد. این بیماری در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود که از واژن به رحم، لوله های فالوپ و سایر اندام های تناسلی گسترش می یابد. در صورت عدم درمان، PID می تواند باعث آسیب طولانی مدت به اندام های تناسلی شود و منجر به ناباروری، درد مزمن لگنی و سایر عوارض شود. البته برای تشخیص بیماری و شروع درمان، میتوانید از بخش خدمت مشاوره متخصص زنان آنلاین سامانه حال کمک کنید. اپلیکیشن مشاوره آنلاین پزشکی و روانشناسی حال میتواند در این زمینه به شما کمک کند.
بیماری التهابی لگن چیست؟
بیماری التهابی لگن (PID) یک عفونت باکتریایی اندام های تناسلی زنانه است. این بیماری توسط باکتری هایی ایجاد می شود که از واژن به رحم، لوله های فالوپ و سایر اندام های تناسلی گسترش می یابد. PID می تواند باعث ایجاد اسکار، التهاب و آسیب به اندام های تناسلی شود.
علت بیماری التهابی لگن
PID معمولاً توسط باکتری هایی مانند سوزاک یا بیماری کلامیدیا ایجاد می شود. این باکتری ها می توانند از واژن به رحم، لوله های فالوپ و سایر اندام های تناسلی گسترش یابند. PID همچنین می تواند توسط باکتری های دیگر مانند مایکوپلاسما یا اورهاپلاسما ایجاد شود.
درباره آزمایش کلامیدیا و نحوه انجام آن بیشتر بدانید
عواملی که ابتلا به بیماری التهابی لگن را افزایش میدهد
انواع بیماریهای مقاربتی (STDها) از جمله کلامیدیا و سوزاک به عنوان اصلیترین عامل موثر در ابتلای افراد به PID شناخته میشوند. البته سایر عفونتهایی که از طریق جنسی منتقل نمیشوند هم میتوانند در ایجاد بیماری موثر باشند. زنان ۱۴تا ۲۵ ساله که از نظر جنسی فعال هستند، بیشترین مبتلایان به آن را تشکیل میدهند. به طور کلی، عوامل زیر میتوانند احتمال ابتلا به PID را در زنان افزایش دهند:
- داشتن شرکاری جنسی مختلف یا یک شریک جنسی که با افراد دیگری ارتباط دارد
- هر نوع بیماری مقاربتی درماننشده
- سابقه ابتلا به PID در گذشته
- استفاده از آیودی (به ویژه در هفتههای نخست بعد از قراردادن دستگاه)
- استفاده نامناسب از دوش واژینال که باعث انتقال عفونت به دستگاه تناسلی شود
درباره آزمایش سوزاک در منزل این مطلب به شما کمک خواهد کرد.
نحوه تشخیص بیماری التهابی لگن
پزشک می تواند PID را با انجام معاینه لگنی و آزمایش وجود باکتری در واژن یا دهانه رحم تشخیص دهد. همچنین ممکن است پزشک آزمایشهای خون و آزمایشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی را برای بررسی التهاب یا آسیب به اندامهای تناسلی تجویز کند. در این موارد میتوانید از خدمت آزمایش در منزل استفاده کنید و برای سونوگرافی نیز از خدمت سونوگرافی در منزل مجموعه حال استفاده کنید.
بیشتر بدانید: زخم دهانه رحم
علائم بیماری التهابی لگن
شایع ترین علامت PID درد لگن است. علائم دیگر ممکن است شامل درد هنگام رابطه جنسی، ترشحات غیر طبیعی واژن، تب، تهوع و استفراغ باشد. بسیاری از زنان از ابتلای خود به بیماری التهابی لگن بیخبر هستند؛ چون این بیماری در مراحل اولیه و خفیف هیچ علامتی ندارد. معمولا نشانههای آن زمانی آشکار میشوند که بیماری در مراحل جدی قرار دارد. درد بخش پایینی شکم و لگن به عنوان اصلیترین علامت بیماری التهابی لگن شناخته میشود که بیشتر زنان آن را تجربه میکنند. سایر علائم آن عبارتند از:
- درد یا سوزش در هنگام رابطه جنسی یا دفع ادرار
- تب و لرز
- ترشحات غیرعادی یا احساس بوی بد در واژن
- بینظمی قاعدگی
- حالت تهوع
- خونریزی و لکهبینی در فاصله بین پریودها
علائم بیماری التهابی لگن ناشی از سوزاک معمولا به سرعت و با درد و تب شدید آشکار میشوند. این وضعیت باید فورا توسط متخصص زنان بررسی و اقدامات درمانی مناسب انجام شود.
علائم التهاب لگن در کودکان
از علائم و نشانه های بیماری التهاب لگن در کودکان میتوان به موارد زیر اشاره کرد
- احساس درد در مفصل لگن
- افزایش درد هنگام نشست و برخاست
- کاهش اشتها
- تب
- محدود شدن دامنه حرکتی مفصل لگن
درباره التهاب تاندون بیشتر بدانید
عوارض مبتلا شدن به التهاب لگن
هرچه PID زودتر تشخیص داده شود، درمان آن راحتتر است و احتمال بروز عوارض ناشی از آن به حداقل ممکن میرسد. عدم تشخیص و درمان این بیماری یکی از دلایل ناباروری، بارداری خارج از رحم و دردهای مزمن لگن در زنان است. دردهای لگنی مزمن در اثر التهاب، جای زخم و چسبندگی ناشی از این بیماری روی میدهند و تقریبا یک سوم این بیماران را درگیر میکنند.
راه ها و داروهای درمان ناباروری را بشناسید
وقتی شخصی PID داشته باشد، باکتریها میتوانند وارد لوله فالوپ شده یا باعث التهاب آن شوند. این موضوع یکی از دلایل ایجاد زخم و اسکار در لولههای فالوپ است. بافت اسکار ایجادشده در اثر PID به دلایل مختلفی مانع یک بارداری سالم میشود:
- بافت اسکار مانع ورود تخمک از تخمدان به لوله فالوپ و حرکت آن به سمت رحم میشود
- این بافت میتواند به جای حاملگی طبیعی، منجر به بارداری خارج از رحم شود. احتمال بارداری خارج از رحم در زنان مبتلا به PID شش برابر بیشتر از سایر زنان است و بیشتر این بارداریها به سقط جنین منجر میشوند
موارد پرهیز هنگام مبتلا شدن به بیماری التهابی لگن
پزشکان به همه زنانی که تحت درمان با آنتی بیوتیک هستند، توصیه میکنند که برای مدت یک تا دو هفته، از رابطه جنسی پرهیز کنند. در طول این مدت باید از شستوشوی واژن با دوش واژینال هم خودداری کرد. این کارها به کاهش التهاب و جلوگیری از بازگشت علائم بیماری کمک میکند. پس شما و شریک جنسیتان باید داروهای خود را به صورت منظم مصرف کنید و بهتر است پیش از شروع مجدد رابطه جنسی، از نظر وجود عفونت مورد ارزیابی قرار گیرید.
درمان بیماری التهابی لگن
PID معمولا با آنتی بیوتیک درمان می شود. آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان PID معمولا به مدت دو تا سه هفته مصرف می شوند. اگر عفونت شدید باشد، پزشک ممکن است دوره طولانی تری از آنتی بیوتیک ها را تجویز کند.
اگر اقدامات درمانی در این زمینه به سرعت انجام شود، میتوان از آسیب به اندامهای تناسلی جلوگیری کرد. برای درمان بیماری التهابی لگن، در واقع باید با عوامل ایجادکننده عفونت مقابله شود. پزشکان معمولا برای این منظور، انواعی از آنتیبیوتیکها را تجویز میکنند تا از طریق مبارزه با باکتریها، علائم بیماری را در افراد کاهش دهند. چنین داروهایی را میتوان به صورت خوراکی یا تزریق وریدی دریافت کرد.
داکسی سایکلین و قرص مترونیدازول از پرکاربردترین داروها برای درمان عفونتهای مقاربتی هستند که به کاهش علائم PID کمک میکنند. دوره مصرف این داروها معمولا دو هفته است و دوز مورد نیاز بیمار را پزشک تعیین میکند. بیشتر بیماران با گذشت چند روز از مصرف آنتیبیوتیک، متوجه بهبودی و کاهش علائم میشوند؛ اما لازم است که دوره درمان را برای اثربخشی کامل آن طی کنید.
درباره آزمایش بیماری های مقاربتی و انجام آن بیشتر بدانید
در عفونتهای جدی و گسترده، معمولا پیشنهاد میشود که بیمار دو تا سه روز بعد از شروع درمان، مورد معاینه قرار گیرد تا پزشک از اثرگذاری داروها مطمئن شوند. در صورت عدم تاثیر یک دارو، فرصت کافی برای جایگزینی آن و ادامه درمان وجود دارد. ضمنا در برخی از مواقع لازم است شریک جنسی فرد هم از نظر وجود عفونت مورد معاینه قرار گرفته و درمان شود.
البته این نوع درمان فقط برای رفع عفونت است و نمیتواند آسیبهای ایجادشده در اثر التهاب طولانیمدت لگن را برطرف کند. این آسیبها شامل آبسه یا کیست، اسکار، زخم و چسبندگیهای ناشی از التهاب شدید لگن هستند. چنین مشکلاتی معمولا از مواقع با دارو برطرف نمیشوند. در صورت نیاز، پزشک میتواند با کمک روشهای جراحی، اقدام به درمان آسیبهای ناشی از بیماری التهابی لگن کند.
داروی درمان بیماری التهابی لگن
رایج ترین آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان PID داکسی سایکلین، سفوکسیتین و مترونیدازول هستند. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک های دیگری مانند آمپی سیلین، کلیندامایسین یا قرص آزیترومایسین را نیز تجویز کند.
درمان خانگی بیماری التهابی لگن
اگرچه هیچ درمان خانگی خاصی برای بیماری التهابی لگن وجود ندارد، اما برخی از درمان های خانگی وجود دارد که ممکن است به تسکین علائم و کاهش خطر عوارض کمک کند. این درمان ها شامل نوشیدن مایعات زیاد، رژیم غذایی سالم و اجتناب از دوش گرفتن است.
بهترین راه برای پیشگیری از بیماری التهابی لگن
بهترین راه برای جلوگیری از PID، انجام رابطه جنسی ایمن و آزمایش منظم برای STD است. استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی و اجتناب از تماس با شریک آلوده نیز می تواند به کاهش خطر ابتلا به PID کمک کند.
متخصص مناسب برای بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن از جمله بیماریهای زنان است که در صورت عدم درمان، نقش موثری در ناباروری، دردهای مزمن لگنی و حاملگی خارج از رحم دارد. با توجه به این که این بیماری معمولا در مراحل اولیه علائم خاصی ندارد، بهتر است خانمهایی که از نظر جنسی فعال هستند، از روشهای پیشگیرانه در مقابل عفونتهای مقاربتی مثل کاندوم استفاده کنند و در دورههای منظم چند ماهه یا سالانه توسط دکتر زنان آنلاین معاینه شوند. این کار به تشخیص زودهنگام بیماری و درمان موثرتر آن کمک میکند. اگر به پزشک امن و مطمئن دسترسی ندارید، از سامانه مشاوره آنلاین پزشکی حال کمک بگیرید. پزشکان متخصص این سامانه آماده پاسخگویی محرمانه به سوالات شما هستند.
منابع