چشم یکی از حساسترین و مهمترین اعضای بدن به شمار میرود و توجه به این عضو حیاتی، یکی از ضروریات سلامت و بهداشت است. از همین رو توجه به سلامت چشمها از همان ابتدای کودکی شروع میشود. معاینه کودکان برای پیشگیری از تنبلی چشم در نخستین سالهای زندگی انجام میشود. خوب است در سالهای بعد هم رسیدگی و معاینه چشم ادامه داشته باشد تا جلوی بروز عوارض و بیماریهای چشمی گرفته شود. آب مروارید یکی از بیماریهای چشم است که در میانسالی و پیری ایجاد میشود؛ البته اگر به موقع شناسایی و برای درمان آن اقدام شود، خطر چندانی برای فرد نخواهد داشت. عملی که برای رفع این بیماری انجام میشود بسیار سبک و ساده است و دوران نقاهت کوتاهی دارد. در ادامه با آب مروارید و عمل آن بیشتر آشنا میشویم.
آب مروارید چشم
در ابتدا خوب است بدانیم آب مروارید چشم چیست و در ادامه به جراحی مربوط به آن بپردازیم. آب مروارید، زمانی اتفاق میافتد که عدسی چشم شما کدر شود. کسانی که دچار آب مروارید میشوند، کمی متفاوت از دیگران تصاویر و اجسام را میبینند. آنها در مواجهه با اجسام مختلف، انگار از یک پنجره مهآلود به آن نگاه میکنند. کسی که دچار آب مروارید شده، رانندگی، مطالعه، دیدن و تشخیص حالت چهره اطرافیان برایش سخت خواهد شد. بنابراین طبیعی است که فرد مبتلا به دنبال رفع این مشکل باشد.
در بیشتر موارد، آب مروارید چشم به آهستگی شدت مییابد و مزاحمت چندانی برای فرد نخواهد داشت. اما با گذشت زمان، این بیماری میتواند بینایی فرد را مختل سازد.
در ابتدا با استفاده از عینک احتمالا میتوانید بر مشکلات ناشی از آب مروارید غلبه کنید. اما در صورتی که این اختلال در بینایی با فعالیتهای روزمرهتان در تعارض قرار بگیرد، انجام عمل جراحی اجتنابناپذیر خواهد بود. جراحی آب مروارید، شیوهای امن و موثر برای برطرف کردن این مشکل است.
سوالات پزشکی خود را میتوانید از بخش سوال پزشکی از هوش مصنوعی آنلاین سایت حال بپرسید.
با بهریتن راه برای عمل لیزیک چشم در این مقاله آشنا شوید
علائم آب مروارید
عمل جراحی آب مروارید، یکی از رایجترین و در عین حـال ایمنترین عملهایی است که در سراسر جهان انجام میشود. بنابر اعلام منابع معتبر پزشکی، ۹۵ درصد از کسانی که این عمل را انجام میدهند، وضوح بیناییشان بهبود قابلتوجهی پیدا میکند.
با افزایش سن، احتمال بروز این مشکل بیشتر میشود؛ هر چه زمان میگذرد شدت و وخامت آن هم افزایش پیدا خواهد کرد.
مراحل اولیه تغییر عدسی، باعث اختلال جدی در بینایی و ضرورت انجام عمل جراحی نمیشود. اما به مرور زمان هر چه این مشکل شدیدتر شود، لزوم انجام جراحی برای فعالیتهای روزمره مانند رانندگی، مطالعه و … بیشتر اهمیت مییابد.
درباره بیماری آب سیاه چشم بیشتر بدانید
اما وجود چه عوارض و نشانههایی به معنای لزوم انجام جراحی آب مروارید هستند؟ برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
تار شدن دید، اختلال در دید شبانه، محو شدن رنگها، حساسیت به نور، مشاهده هالههایی از نور در اطراف منابع نور مانند لامپ و دوبینی.
در ابتدای این بخش به این موضوع اشاره کردیم که آب مروارید عموما با افزایش سن بروز پیدا میکند. اما همیشه هم اینطور نیست. گاهی اوقات آب مروارید مادرزادی است؛ به این معنا که از هنگام تولد، با نوزاد وجود دارد. همین آب مروارید مادرزادی، میتواند یکی از دلایل نابینایی در کودکی باشد. با این حال، انجام عمل جراحی تا قبل از شش هفتگی، این مشکل را حل میکند و بینایی طبیعی را به نوزاد بازمیگرداند.
بیشتر بخوانید: علت پف زیر چشم
آیا آب مروارید چشم خطرناک است؟
آب مروارید به هیچ وجه تهدید کننده زندگی نیست و هیچ تاثیری بر سلامت شما نخواهد داشت. اما اگر درمان نشود، ناگزیر بینایی را تهدید میکند و کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار میدهد زیرا با گذشت زمان، آب مروارید به رشد خود ادامه میدهد و بیشتر و بیشتر عدسی طبیعی چشم را کدر میکند تا جایی که دیگر نمیتوانید به اندازه کافی واضح ببینید.
آب مروارید معمولاً در هر دو چشم ظاهر می شود، اگرچه لزوماً با سرعت یکسانی ایجاد نمیشود. یعنی شما میتوانید دید بهتری در یک چشم نسبت به چشم دیگر داشته باشید. اما در نهایت، هر دو کاملاً ابری میشوند و دید شما بسیار ضعیف خواهد شد.
انواع عمل آب مروارید
نوع عمل آب مروارید بستگی به شرایط شما و تشخیص پزشکتان دارد. انواع مختلفی از عمل آب مروارید انجام میشود که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. سوال از متخصص چشم میتواند شما را از نگرانی درباره عمل های جراحی مربوط به چشم دور کند.
فاکوامولسیفیکاسیون
در این روش، یک برش به طول ۲ تا ۳ میلیمتر در جلوی چشم بیمار ایجاد میشود. سپس کاتاراکت (همان تیرگی که باعث تیره شدن دید میشود) شکسته و تکههای آن با ساکشن خارج میشود. جراح یک لنز تاشو در قسمت برش میگذارد. در این تکنیک، تنها همان برش کوچک ایجاد شده و نیازی به بخیه برای ترمیم نخواهد بود.
جراحی آب مروارید با روش خارج کپسولی
در این شیوه، جراح برش نسبتا بزرگی به اندازه ۹ تا ۱۳ میلیمتر ایجاد کرده و سپس لنز قبلی را با لنز جدید جایگزین میکند.
اگرچه این شکل از عمل جراحی به دلیل برش نسبتا بزرگش خطراتی دارد اما به دلیل هزینه کمتر، هنوز هم طرفدارانش زیادند.
جراحی آب مروارید با روش برش کوچک
در این روش، یک برش کوچک v شکل در قسمت بیرونی چشم ایجاد میشود که در قسمت بیرونی چشم شما باریکتر و در قسمت داخلی، پهنتر است. برش خارجی حدودا ۶.۵ تا ۷ میلیمتر و برش داخلی تا ۱۱ میلیمتر است.
بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ انجام شده، این روش و روش فاکوامولسیفیکاسیون نتایج یکسانی داشتهاند. با این حـال در کوتاه مدت فاکوامولسفیکاسیون نتایج بهتری داشته است. در حالیکه جراحی با شیوه برش کوچک ارزانتر است.
روش جراحی با لیزر
در این شکل از عمل آب مروارید، جراح با استفاده از لیزر برش را ایجاد میکند. لیزر میتواند کاتاراکت را تقسیم و نرم کند. روند بهبودی و بازیابی سلامتی نیز در این شیوه بسیار سریعتر است. ضمنا با استفاده از لیزر میتوان آستیگماتیسم را نیز درمان کرد.
اگر نیاز به خرید آمپول ایلیا دارید میتوانید از اینجا اقدام به خرید کنید
جراحی داخل کپسولی
جراحی آب مروارید داخل کپسولی، شیوهای قدیمیتر است که هم شامل خارج کردن لنز و هم کپسول لنز از طریق ایجاد یک برش بزرگ میشود. این روش، امروزه به ندرت انجام میشود زیرا عوارض جانبی زیادی دارد.
بیشتر بخوانید: درمان تنبلی چشم در بزرگسالان
پیش از عمل آب مروارید
در صورتی که پزشکتان تشخیص دهد، عمل آب مروارید بهترین درمان برای بهبود این عارضه است، باید مقدمات آن را فراهم کنید. پزشک توصیههایی برای شما خواهد داشت تا از یک هفته قبل از عمل، با انجام آنها کاملا آماده شوید. این اقدامات باعث میشوند که سایز و شکل چشمتان به بهترین شکل و سایز برای انجام عمل جراحی برسد.
ضمنا پزشکتان درباره داروهایی که مصرف میکنید هم از شما سوالاتی میپرسد. احتمالا یک یا چند قطره هم برایتان تجویز میکند تا پیش از عمل از آنها استفاده کنید.
عمل آب مروارید عموما در مرکز جراحی سرپایی یا بیمارستان انجام میشود و نیازی نیست که شب را در بیمارستان بگذرانید. با این حال، پس از عمل نمیتوانید رانندگی کنید و باید برای بازگشتتان به خانه برنامه داشته باشید.
احتمالا از شما خواسته خواهد شد که ۶ ساعت پیش از عمل جراحی چیزی نخورید. ضمنا نوشیدنیهای الکلی از ۲۴ ساعت قبل از عمل، ممنوع است.
بیشتر بخوانید: سکته عصب چشم چیست؟
عمل آب مروارید
پس از تشخیص بهترین نوع جراحی برای شما و انجام اقدامات اولیه، عمل آب مرواید انجام خواهد شد. اما آنچه انتظار میرود، صورت بگیرد از این قرار است:
۱- چشم شما از طریق قطره یا تزریق، بهطور موضعی بیحس خواهد شد. شما در طول عمل جراحی بیدار هستید اما نمیتوانید ببینید که جراح در حـال انجام چه کاری است. در برخی موارد، به بیمار مسکن میدهند تا او را آرام کنند.
درباره قوز قرنیه چشم بیشتر بدانید
۲- جراحتان از طریق میکروسکوپ، برشی کوچک در پشت چشمتان ایجاد میکند. سپس از طریق پروب آلتروسونیک، لنز شما شکسته و کاتاراکت خارج میشود. تکههای آن هم به وسیله ساکشن خارج خواهد شد.
۳- یک لنز تاشو در محل برش قرار داده میشود. در این شیوه معمولا نیازی به بخیه زدن نیست.
۴- حدود ۳۰ دقیقه در ریکاوری استراحت خواهید کرد و بعد از آن میتوانید به خانه بازگردید.
بیشتر بخوانید: مگس پران چشم چیست؟
دوران نقاهت بعد از عمل آب مروارید
بدیهی است که پس از انجام عمل آب مروارید، مانند هر عمل جراحی دیگری، باید یک سری نکات و اصول را رعایت کنید تا بهطور کامل بهبودی حاصل شود. گاهی اوقات پشت گوش انداختن چند نکته کوچک و رعایت نکردن توصیه پزشکان پس از عمل، ممکن است بهبودی را به تاخیر بیندازد یا حتی باعث وخیم شدن وضعیت شود. اصول مراقبتی پس از عمل آب مروارید چندان سختگیرانه و دشوار نیست. با رعایت چند نکته ساده، دوران نقاهت بعد از عمل آب مروارید را هم به راحتی پشت سر خواهید گذاشت.
در بیشتر موارد، بیمار در همان روزهای ابتدایی، بهبود قابلتوجهی را تجربه میکند. البته نباید قبل از پایان یک ماه انتظار بهبودی کامل را داشته باشید. پزشکان عموما یکی دو قطره برای پس از عمل تجویز میکنند، یکی از این قطرهها برای جلوگیری از عفونت است و دیگری برای کاهش درد. گاهی اوقات نیز پزشکان به بیمار توصیه میکنند هنگام خواب از ماسک محافظتی استفاده کنند.
علاوه بر این، هنگام خروج از منزل باید عینک آفتابی به چشم داشته باشید. به چشمهایتان دست نزنید و از مواد آرایشی برای چشمتان استفاده نکنید.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
برخی نکات مراقبتی دیگر که باید از انجام آنها اجتناب کنید:
ریختن آب و صابون داخل چشم، لمس و دست زدن به چشم، شنا کردن، ریمل زدن (یک تا دو هفته)، استفاده از کرم یا لوسیون، رنگ کردن مو (یک تا دو هفته)، رفتن داخل وان آب گرم و سونا و گردگیری و باغبانی.
بیشتر بخوانید: بهترین ویتامین برای گودی چشم
عوارض احتمالی پس از انجام جراحی آب مروارید
اگرچه عمل آب مروارید، عمل ساده و امنی است، اما با این حـال ممکن است مانند هر جراحی دیگری عوارضی داشته باشد. در ادامه به برخی از این عوارض اشاره میشود:
مهآلود دیدن
بین ۵ تا ۵۰ درصد از بیمارانی که عمل جراحی آب مروارید را انجام میدهند، ممکن است لایهای شبیه ابر یا مه روی دیدشان را بگیرد. این مشکل با استفاده از لیزر و ظرف ۵ دقیقه درمان میشود.
تاری دید
تاری دید، یکی از عوارض شایع پس از جراحی آب مروارید است. این مشکل طی چند روز برطرف میشود؛ البته ممکن است گاهی اوقات کمی بیشتر طول بکشد.
دیدن اشیا شناور در هوا
دیدن اشیا شناور مانند ذرات غبار در خط دید، نیز ممکن است پس از جراحی آب مروارید از سوی بیماران گزارش شود. در بیشتر موارد این موضوع مهم نیست و نیاز به درمان خاصی ندارد اما در مواقعی نیز ممکن است نشانهای از پارگی شبکیه باشد.
خشکی چشم
خشکی چشم نیز یکی دیگر از عوارضی است که پس از عمل جراحی آب مروارید بروز پیدا میکند. این مشکل عمدتا با قطره چشم حل میشود.
درباره بیماری کور رنگی میتوانید این مطلب را بخوانید
درد چشم
درد شدید پس از عمل آب مروارید، ممکن است نشانه عفونت یا عوارض دیگری از این دست باشد. در اولین فرصت با پزشکتان تماس بگیرید و او را در جریان این درد شدید بگذارید.
دوبینی
این اختلال عموما به دلیل تغییر شرایط و در نتیجه تلاش مغز برای وفق دادن خود با شرایط فعلی است. دوبینی ممکن است چند روزی طول بکشد.
راجع به دوبینی چشم میتوانید مطلبی را در بلاگ بخوانید.
حساسیت به مواد بیحسی
هر زمانی که شما از مواد بیحسی استفاده کنید، ممکن است بدنتان واکنش آلرژیک نشان دهد. البته این مورد بسیار نادر است.
کلام پایانی
اهمیت بینایی و داشتن چشمهایی سالم بر کسی پوشیده نیست. کمتر کاری از کارهای روزانه را سراغ داریم که نیازی به دیدن و بینایی نداشته باشد، بنابراین همه ما تا زمانی که نفس میکشیم و زنده هستیم به چشمهایی سالم نیاز داریم. برای اینکه سلامت چشمهایمان تضمین شود، مراقبت از آنها ضروری است. البته که برای مراقبت از چشمها، کار سختی پیش روی شما نیست. شاید اصلیترین کاری که میتوان برای حفاظت از چشمها انجام داد، مراجعه به چشمپزشک با فواصل زمانی نه چندان زیاد است. بسیاری از عوارض و مشکلات چشمی را نمیتوانید خودتان تشخیص دهید. در واقع رشد و پیشروی برخی از آنها به قدری کند و آهسته است که کمتر کسی متوجهشان میشود. بنابراین مراجعه به چشمپزشک را فراموش نکنید.
منابع