قرص سرترالین در گروه داروهای ضد افسردگی قرار دارد. سرترالین با نام تجاری آسنترا یا زلفت بر مواد شیمیایی در مغز اثر میگذارد و برای افرادی که مبتلا به افسردگی، اختلال هراس، اضطراب و یا وسواس (OCD) باشند تجویز میشود..
سرترالین به عنوان مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین شناخته میشود و از آن‌جا که نسبت به دیگر داروهای مشابه عوارض جانبی کمتری دارد، برای افرادی که بدن‌شان نسبت به انواع داروهای ضدافسردگی واکنش شدیدی نشان می‌دهد، مناسب‌تر است.
برای پیگیری مشکلاتی مانند افسردگی در ابتدای کار میتوانید از سرویس مشاوره آنلاین روانشناسی حال استفاده کنید و با پزشک مشورت کنید.
سرترالین یک داروی خوراکی برای درمان افسردگی است. این دارو برای درمان انواع دیگری از اختلالات مانند هراس و اضطراب نیز توسط پزشک تجویز میشود
قرص سرترالین برای چیست
قرص سرترالین یک داروی ضدافسردگی است و برای درمان افسردگی، حتی نوع پیشرفته آن تجویز میشود. این دارو همچنین برای درمان وسواس فکری و عملی که ممکن است زندگی روزمره افراد را با افکار مزاحم و کارهای تکراری مختل کند نیز کاربرد دارد.
سرترالین برای افرادی که دچار حمله‌‌های عصبی ناگهانی می‌شوند هم کاربرد داشته و می‌تواند میزان آن را کاهش دهد یا متوقف کند. حملات عصبی و ترس از بروز مجدد این حملات در برخی افراد می‌تواند آن‌ها را از یک زندگی باکیفیت محروم کند. با تجویز سرترالین در این موارد، حملات عصبی تحت کنترل قرار می‌گیرند. اختلال اضطراب بعد از حادثه نیز از دیگر مواردی است که توسط سرترالین کنترل میشود. میتوانید در مطلب مشخص شده درباره علائم افسردگی بیشتر بدانید.
برخی افراد از تعامل اجتماعی با دیگران دچار استرس و ترس می‌شوند که برای آنان نیز قرص سرترالین تجویز میشود. این دارو همچنین ممکن است برای درمان یا کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی یا PMS که شامل نوسانات خلقی و تحریک‌پذیری بالا است نیز تجویز شود.
در موارد نادری سرترالین برای درمان انواع سردرد و مشکلات جنسی نیز تجویز میشود.
تاثیر سرترالین بر مغز
قرص سرترالین با مهار کردن جذب مجدد سروتونین، موجب افزایش میزان سروتونین در مغز میشود. سروتونین یک ماده طبیعی است که به حفظ تعادل روانی کمک میکند. تجمع سروتونین در سیستم عصبی مرکزی منجر به تعادل در خلق و خو میشود.
این دارو همچنین بر جذب نوراپی‌نفرین و دوپامین در مغز تاثیر مختصری دارد و این یک مزیت نسبت به سایر داروهای ضد افسردگی است.
راجع به انواع داروهای ضد استرس بیشتر بخوانید.
اثر سرترالین روی حافظه
برخی از مطالعات نشان داده اند که سرترالین می تواند حافظه و عملکرد شناختی را در برخی افراد، به ویژه در کوتاه مدت، مختل کند. علت آن ممکن است این باشد که قرص سرترالین بر سطوح انتقال دهنده های عصبی خاص در مغز مانند سروتونین و دوپامین که در فرآیندهای حافظه و یادگیری نقش دارند، تأثیر می گذارد.
با این حال، مطالعات دیگر هیچ اثر قابل توجهی از قرص سرترالین بر حافظه یا حتی برخی از اثرات مثبت پیدا نکرده اند. توجه به این نکته ضروری است که اثرات سرترالین ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و ممکن است به عواملی مانند دوز، مدت زمان درمان و تفاوت های فردی در شیمی مغز بستگی داشته باشد.
به طور کلی، اگر در مورد اثرات قرص سرترالین بر حافظه نگران هستید، بهتر است که با روانپزشک آنلاین صحبت کنید و در مورد مزایا و خطرات احتمالی دارو اطلاعات کاملتری کسب کنید
سرترالین ۵۰
دوز معمول مصرف سرترالین در بزرگسالان ۵۰ میلیگرم است. اما ممکن است مصرف این دارو با دوز کمتر شروع شده و ممکن است به تدریج تا ۲۰۰ میلیگرم در روز نیز برسد.
در افرادی که با مشکلات کبدی مواجه هستند، ممکن است پزشک دوز کمتری برای آنان تجویز کند. دوز معمول سرترالین در کودکان ۶ تا ۱۲ سال ۲۵ میلیگرم در روز است، اما ممکن است بعد از یک هفته به سرترالین ۵۰ میلیگرم در روز افزایش یابد.
سرترالین ۱۰۰
بنابر تشخیص پزشک ممکن است برای شما سرترالین ۱۰۰ تجویز شود. مهم‌ترین نکته این است که بدون مشورت با پزشک، دوز داروی خود را تغییر ندهید. دوز شروع کننده درمان بهطور معمول ۵۰ میلیگرم است و از سرترالین ۱۰۰ به عنوان دوز نگهدارنده استفاده میشود.
عوارض سرترالین در زنان
مانند هر دارویی، سرترالین می تواند عوارض جانبی داشته باشد. در اینجا برخی از عوارض سرترالین در زنان آورده شده است:
1. حالت تهوع: این یک عارضه جانبی رایج سرترالین است و می تواند یکی از اولین علائم موثر بودن دارو باشد.
2. خستگی: قرص سرترالین می تواند باعث احساس خستگی و بی حالی شود.
3. سردرد: مانند بسیاری از داروها، سردرد یکی از عوارض جانبی احتمالی مصرف سرترالین است.
4. تغییرات وزن: برخی از زنان ممکن است افزایش وزن یا کاهش وزن را در حین مصرف سرترالین تجربه کنند.
5. تغییر در اشتها: سرترالین می تواند اشتهای شما را تغییر دهد و باعث شود بیشتر یا کمتر از حد معمول غذا بخورید.
6. اختلال عملکرد جنسی: برخی از زنان ممکن است در رسیدن به ارگاسم، کاهش میل جنسی، یا سایر مشکلات مرتبط با فعالیت جنسی دچار مشکل شوند.
7. بی خوابی: قرص سرترالین می تواند با عادات خواب شما تداخل داشته باشد و به خواب رفتن یا به خواب ماندن سخت تر شود.
8. اضطراب و بی قراری: در برخی موارد، سرترالین می تواند علائم اضطراب را بدتر کند، به همین دلیل است که نظارت بر هرگونه تغییر در خلق و خو یا رفتار در حین مصرف دارو ضروری است.
توجه به این نکته ضروری است که همه زنان این عوارض جانبی را تجربه نمی کنند و برخی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند که در اینجا ذکر نشده است. اگر هنگام مصرف سرترالین هر یک از این علائم یا سایر عوارض جانبی مرتبط را تجربه کردید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بدانید: عوارض قطع داروهای افسردگی
نحوه مصرف سرترالین
قرص سرترالین به صورت خوراکی تجویز میشود و لازم است یک‌بار در روز همراه غذا یا بدون غذا مصرف شود. اگر مصرف یک دوز از داروی خود را فراموش کردید، نگران نباشید. دوز بعدی را در زمان مقرر مصرف کنید و برای جبران دوز فراموش شده، هرگز داروی دو نوبت را بهطور همزمان مصرف نکنید.
اگر از آن دسته از افراد هستید که بهطور معمول مصرف داروی خود را فراموش می‌کنند، لازم است حتما از یک هشداردهنده استفاده کنید یا از کسی بخواهید که مصرف سرترالین را به شما یادآوری کند.
در صورتی که تصور میکنید میزان زیادی از سرترالین را مصرف کرده‌اید به اورژانس مراجعه کنید و بروشور دارو را با خود ببرید. مشاوره دارویی انلاین به شما در زمینه داروها و سوالات دارویی کمک میکند.
قرص سرترالین و بارداری
هیچ پاسخ قاطعی در مورد مصرف یا عدم مصرف سرترالین در دوران بارداری وجو ندارد. لازم است برای تصمیم به مصرف سرترالین در دوران بارداری مسائلی مانند خطرات احتمالی برای خودتان یا نوزادتان، دوز مصرفی و مدت بارداری را مورد نظر قرار دهید.
بهترین کار این است که به پزشک خود بگویید چه داروهایی مصرف میکنید و بدون مشورت با پزشک، مصرف هیچ دارویی را خودسرانه قطع نکنید یا تغییر ندهید.
اکثر اعضای داخلی بدن نوزاد در ۱۲ هفته اول بارداری شکل می‌گیرد. اغلب در این زمان است که برخی داروها باعث نقص مادرزادی می‌شوند. در مورد بیماری قلبی، اگرچه اکثر مطالعات انجام شده هیچ ارتباطی بین مصرف سرترالین در اوایل بارداری و ابتلای نوزاد به نقص قلبی را نشان نداده است، اما برخی مطالعات افزایش این خطر را هشدار داده‌اند.
همچنین نشان داده شده است که نقص قلبی در نوزادان مادرانی که در سه ماهه اول بارداری از ضد افسردگی‌هایی غیر از سرترالین استفاده کرده‌اند، کمی بیشتر رخ می‌دهد.
تعدادی از مطالعات، ارتباط احتمالی بین مصرف سرترالین در اوایل بارداری و سایر نقص‌های مادرزادی خاص را نشان داده‌اند. با این حال، این مطالعات شواهد کافی برای اثبات اینکه سرترالین باعث ایجاد نقص‌های مادرزادی می‌شوند را ارائه نمی‌دهند.
قرص سرترالین و سقط جنین
هیچ شواهدی برای اینکه مصرف سرترالین منجر به سقط جنین شود، وجود ندارد اما در این زمینه تحقیقات بیشتری لازم است.
یک مطالعه نشان داده است زنانی که از قرص سرترالین در دوران بارداری استفاده می‌کردند، زودتر زایمان کرده و صاحب نوزادی با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم شده‌اند. اما مشخص نیست آیا افزایش خطر تولد نوزاد کم وزن به دلایل دیگری مربوط است یا سرترالین ممکن است بر رشد نوزاد در رحم تأثیر بگذارد. با توجه به کم بودن جامعه آماری زنان در این مطالعه، برای دادن نظر قطعی به شواهد بیشتری نیاز است؛ بنابراین بهتر است تا قبل از مشورت با پزشک داروی خود را قطع نکنید.
چاقی یا لاغری از عوارض جانبی قرص سرترالین است. اگر با مصرف این دارو دچار پرخوری یا کم شدن اشتها شدید، به پزشک خود اطلاع دهید
سرترالین و لاغری
عوامل مختلفی ممکن است باعث افزایش وزن شوند. زمانی که میزان کالری دریافتی شما نسبت به میزان تحرک روزانه بیشتر باشد، کالری اضافه منجر به افزایش وزن میشود. در حـال حاضر شواهد علمی معتبری مبنی بر این که سرترالین می‌تواند روی غدد شما تاثیر گذاشته و وزن‌تان را افزایش دهد، وجود ندارد.
برخی از داروهای ضد افسردگی مانند سرترالین ممکن است باعث شوند اشتهای شما تحریک شده و تمایل بیشتری به غذا خودن داشته باشید. در این صورت و اگر برنامه ورزشی مناسبی نداشته باشید، وزن شما اضافه خواهد شد.
عوارض جانبی سرترالین متفاوت است و ممکن است شدید و یا خفیف باشد. خواب آلودگی و احساس خستگی از مواردی است که با تطابق دارو و بدن رفع خواهد شد
عوارض سرترالین
مانند همه داروها، سرترالین نیز می‌تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند، اما بسیاری از افراد عوارض جانبی ندارند یا فقط عوارض جزئی را با مصرف این دارو در خود مشاهده می‌کنند. برخی از عوارض جانبی سرترالین به مرور و با عادت کردن بدن به این دارو، از بین می‌رود. عوارض جانبی شایع سرترالین بهطور تقریبی از هر ۱۰۰ نفر در ۱ نفر دیده شده است. عوارض قرص سرترالین در افراد مختلف متفاوت است. عوارض جانبی اصلی سرترالین شامل سنکوپ، سبکی سر، اسهال، تهوع، تعریق زیاد، سرگیجه، گرفتگی و وزوز گوش، گیجی، توهم، لرزش، خواب آلودگی، ناتوانی جنسی، اختلال انزال، خشکی دهان و خستگی است. بروز بثورات پوستی و کهیر، ایجاد مشکل در تنفس، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو نیز از جمله عوارش جانبی سرترالین هستند.
قرص سرترالین بر تجمع پلاکت‌ها هم تاثیر میگذارد و ممکن است حجم خونریزی را افزایش دهد.
عوارض نادر سرترالین شامل عدم تمرکز و اختلال در حافظه و همچنین تشنج و بروز مشکل در تنفس است که باید بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود.
سرترالین مانند سایر داروهای ضد افسردگی، ممکن است خطر افکار و رفتارهای مربوط به خودکشی را در کودکان، نوجوانان و جوانان مبتلا به افسردگی شدید افزایش دهد. استفاده از سرترالین در بیماران ۶۵ سال به بالا نیاز به احتیاط بیشتری دارد.
سرترالین در بیماران دارای حساسیت بیش از حد به دارو ممنوع است. اگر پیش از این به دارویی واکنش شدید نشان داده‌اید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
تجویز همزمان سرترالین با داروهایی مانند تیوریدازین، پیموزید یا مونوآمین اکسیداز، از جمله لینزولید یا متیلن بلو نیز ممنوع است. بیمارانی که از داروهای دیگر ضد افسردگی استفاده می‌کنند باید در مورد خطرات مصرف همزمان با سرترالین آموزش ببینند.
زمانی که برای درمان بیماری از سرترالین استفاده میکنید، باید از خوردن الکل اجتناب و یا مصرف آن را محدود کنید. الکل می‌تواند عوارض جانبی قرص سرترالین در سیستم عصبی را افزایش دهد. این علائم عبارتند از سرگیجه، خواب آلودگی و مشکل تمرکز.
راجع به قرض فلوکستین و موارد مصرف آن بیشتر بخوانید.
چگونه قرص سرترالین را قطع کنیم؟
سرترالین را نباید یک‌باره و بدون نظر پزشک قطع کنید. زمانی که دوره درمان تکمیل شد و به نتایج مطلوب رسیدید، زیر نظر پزشک میتوانید مصرف سرترالین را متوقف کنید. در صورت قطع خودسرانه دارو ممکن است علائم بیماری شما بهطور شدیدتری دوباره ظهور کنند و طول دوره بهبودی نیز به تعویق بیافتد.
منابع
میثم پیری
1 سال پیش