علت درد زیر شکم در زنان و مردان

درد زیر شکم می‌تواند به شکل‌های گوناگونی مانند گرفتگی، درد متناوب یا ناگهانی و تیر کشیدن باشد که به عوامل مختلفی بستگی دارد. التهاب یا بیماری‌هایی که اندام‌های موجود در قسمت زیر شکم را تحت تاثیر قرار می‌دهند می‌توانند باعث درد در این ناحیه شوند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به آپاندیسیت، انسداد یا گرفتگی روده و… اشاره کرد. بخش زیادی از این دردها مربوط به مشکلات گوارشی از جمله ناراحتی‌های روده است. اما آن‌چه که در این میان مهم است، تفاوت علت آن در زنان و مردان است. از آن‌جا که اندام‌های تناسلی زنان و مردان در ناحیه زیر شکم قرار دارد، بنابراین علت درد زیر شکم ممکن است به وجود مشکلی در این اندام‌ها بوده و تفاوتی اساسی با یکدیگر داشته باشد.

دردهای شکمی گرچه ممکن است به خودی خود خطرناک نباشند اما بسیار مهم هستند و در بیشتر مواقع به عنوان یک علامت هشدار‌دهنده تلقی می‌شوند. بنابراین در صورت احساس درد در هر ناحیه شکم از جمله زیر شکم لازم است با یک پزشک در این زمینه گفت‌و‌گو کرده و در صورت لزوم معاینه شوید. برای تماس فوری با پزشکان مجرب از هر گروه تخصصی می‌توانید همین حالا از سامانه حال مشاوره آنلاین دریافت کنید. موارد زیر از مهم‌ترین دلایل احساس درد در ناحیه زیر شکم هستند:

نفخ

گازی که در حین حرف زدن، غذا خوردن و نوشیدن مایعات وارد بدن می‌شود، در سیستم گوارشی به دام می‌افتد. گرچه وجود گاز در بدن پدیده‌ای غیر طبیعی نیست و معمولا به راحتی دفع می‌شود، اما گاهی می‌تواند مشکلاتی برای فرد ایجاد کند. درد زیر شکم ناشی از نفخ ممکن است با تورم این ناحیه هم همراه باشد. این عارضه گاهی در اثر پرخوری یا مصرف غذاهای نفاخ ایجاد می‌شود. اما در صورتی که تکرار آن برای شما آزاردهنده شده و یا با علائم یبوست، اسهال یا استفراغ همراه است، توصیه می‌شود برای بررسی مشکل خود با یک پزشک صحبت کنید.

عفونت ادراری

آلوده شدن باکتریایی مجاری ادراری ممکن است باعث عفونت ادراری شود. این بیماری یک عارضه شایع بود که بیشتر در زنان روی می‌دهد. درد ناشی از آن می‌تواند از پهلو تا زیر شکم را درگیر کند و در مواردی با تب و احساس سوزش به ویژه در هنگام دفع ادرار هم همراه شود. عفونت کلیه هم ممکن است باعث چنین دردهایی شود. این عفونت‌ها به کمک دوزهای پایین آنتی بیوتیک خوراکی قابل درمان هستند اما در صورت تشدید بیماری می‌توان از آنتی بیوتیک‌های تزریقی هم کمک گرفت.جهت مشاوره

فتق

زمانی که یکی از اندام‌های بدن به دیواره شکم فشار زیادی وارد کند فتق ایجاد می‌شود. این فتق ممکن است باعث ایجاد یک ناحیه متورم در اطراف ناف یا کشاله ران هم شود که به آن فتق کشاله ران می‌گویند. درد ناشی از فتق در نواحی مختلف شکم از جمله پایین آن حس می‌شود و معمولا در هنگام حمل اجسام سنگین افزایش می‌یابد. این درد اغلب با فشار، احساس پر بودن شکم و تورم همراه است.

یبوست و فشار ناشی از آن گاهی باعث درد در ناحیه زیر شکم می‌شود

سنگ کلیه یا مثانه

سنگ‌ها در بدن در اثر رسوب کلسیم ایجاد می‌شوند و معمولا تا زمانی که فرد دچار درد شکمی نشود، نمی‌توان به وجود آن‌ها پی برد. درد ناشی از عبور سنگ در مجاری ادراری شدید بوده و در نواحی پایین شکم و کشاله ران ممکن است پخش شود. این سنگ‌ها علاوه بر درد شدید و تیر کشنده، گاهی باعث تب و لرز، دفع خون از طریق ادرار، تکرر  ادرار و استفراغ و حالت تهوع می‌شوند.

یبوست

وقتی که دستگاه گوارش فرد به خوبی کار نکند و نتواند دفع منظم و مطلوبی داشته باشد، احتمالا یبوست روی می‌دهد. این بیماری باعث باقی ماندن طولانی مدت اضافات مواد غذایی در روده شده که این مسئله موجب از دست دادن آب و خشک شدن آن مواد می‌شود. در نتیجه خروج و دفع آن‌ها دشوار شده و با درد و ناراحتی همراه خواهد بود. ناتوانی فرد در دفع کامل و مناسب، ممکن است به احساس درد در زیر شکم، مدفوع خشک و توده‌ای و اعمال فشار زیاد جهت دفع منجر شود. درمان یبوست به رفع درد و گرفتگی زیر شکم کمک می‌کند. برای مطالعه بیشتر مقاله یبوست چیست؟ را بخوانید.

سندروم روده تحریک پذیر

این سندروم نوعی بیماری مزمن است که به شرایط معده و روده وابسته است. شناسایی این بیماری باید توسط پزشک و از طریق معاینه و بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود. در صورتی که درد زیر شکم شما با علائم دیگری مانند احساس فشار و کشیدگی در ناحیه زیر شکم، یبوست یا اسهال، حبس گاز یا نفخ همراه است، ممکن است به سندروم روده تحریک پذیر دچار باشید. در بیشتر افراد استرس می‌تواند این نوع درد را تشدید کند.

بیشتر بدانید: درمان کشیدگی کشاله ران

بیماری دیورتیکول

دیورتیکول‌ها کیسه‌های کوچکی هستند که در بخش‌های ضعیف کولون (روده بزرگ) تشکیل می‌شوند. وقتی این کیسه‌ها دچار عفونت و التهاب شوند، احتمال پاره شدن آن‌ها بالا می‌رود. به بیماری ناشی از این اتفاق دیورتیکولیت می‌گویند. این درد معمولا با خوردن غذا تشدید می‌شود و با علائم دیگری مثل تهوع، تب و تجمع گاز در شکم همراه است. دیورتیکولیت بیشتر در میان افراد مسن دیده می‌شود؛ چون احتمال پاره شدن دیورتیکول‌ها در اثر افزایش سن بیشتر است.

سوالات پزشکی خود را میتوانید از دکتر آنلاین رایگان حال بپرسید.

علت درد زیر شکم در زنان

بسیاری از زنان درد در ناحیه زیر شکم خود را تجربه می‌کنند. بیشتر این دردها به مسائل مربوط به قاعدگی ارتباط دارد؛ اما عوامل دیگری مانند مشکلات مجاری ادراری مثل کلیه یا مثانه، مشکلات روده‌ای و اندام تناسلی مثل تخمدان‌ها، رحم و… باعث ایجاد چنین دردهایی می‌شوند. دردهای ناشی از یبوست، سنگ‌های کلیه یا مثانه، انواع عفونت‌های ادراری یا مقاربتی و یا آپاندیسیت در مردان هم رخ می‌دهد. اما دردهایی که به دلیل بارداری، تخمک‌گذاری، آندومتریوز، افتادگی واژن یا مشکلات در لوله‌های رحمی روی می‌دهند مختص زنان هستند. دردهای نواحی تحتانی بدن زنان را می‌تواند به موارد زیر تقسیم کرد:

درباره سونوگرافی شکم و لگن و نحوه انجام آن بیشتر بدانید

علت درد زیر شکم سمت چپ در زنان

بخش‌هایی از روده کوچک، کولون، نواحی انتهای روده بزرگ، تخمدان چپ، قسمت چپ لوله فالوپ و نیمی از رحم در سمت چپ زیر شکم زنان قرار دارد. بنابراین مشکل یا آسیب در هر یک از این اندام‌ها باعث درد و ناراحتی در سمت چپ شود. گاهی این دردها در نواحی دیگر شکم هم پخش می‌شوند، اما در برخی موارد فقط مختص به یک ناحیه هستند. معمولا دردی که ناشی از مشکلات گوارشی باشد به یک ناحیه محدود نمی‌شود. چنین مشکلاتی احتمالا با یبوست، حالت تهوع، اسهال و دل‌پیچه همراه هستند. گاهی اوقات، آزاد شدن تخمک از تخمک سمت چپ در زمان تخمک گذاری می‌تواند باعث درد و گرفتگی در سمت چپ شکم شود. چنین دردی از چند ساعت تا چند روز ممکن است به صورت متناوب ادامه داشته و پس از آزاد شدن تخمک برطرف می‌شود. بیماری التهابی لگن، پیچ‌خوردگی تخمدان، بارداری خارج رحمی، چسبندگی رحم و کیست تخمدان هم از دیگر عوامل درد در ناحیه چپ زیر شکم زنان هستند.

درباره درد زیر شکم بعد از رابطه این مطلب را بخوانید

علت درد زیر شکم سمت راست در زنان

شایع‌ترین علت درد زیر شکم در سمت راست مربوط به آپاندیسیت است که فقط مختص زنان نیست. بیشتر اندام‌هایی که در سمت چپ شکم زنان باعث درد می‌شوند، در سمت راست هم قرار دارند. مثلا درد ناحیه راست شکم ممکن است ناشی از آزاد شدن تخمک از تخمدان راست، پیچ‌خوردگی تخمدان، لانه گزینی جنین در بخش راست لوله فالوپ و بارداری خارج رحمی، التهاب لگن، آندومتریوز و یا انقباضات قاعدگی باشد. سندروم پیش از قاعدگی و فیبروم رحم یا تخمدان هم به ایجاد یا تشدید چنین دردهایی منجر می‌شود.

علت درد زیر شکم و کمر بعد از قاعدگی

بسیاری از خانم‌ها درد شکم و کمر را قبل، بعد و در حین قاعدگی تجربه می‌کنند. پزشکان علل مختلفی را برای این مسئله در نظر می‌گیرند که تشخیص هر یک نیاز به معاینه و بررسی دقیق دارد. شایع‌ترین علل این نوع درد عبارتند از:

تنگی رحم و دهانه آن که باعث دشوار شدن خروج خون و ترشحات قاعدگی از رحم می‌شود و ممکن است باعث کمر درد و درد تیر کشنده زیر شکم شود.

فیبروئید رحم که به صورت وجود توده‌هایی خوش‌خیم در رحم مشاهده می‌شود و علاوه بر احساس درد باعث تهوع، اسهال یا یبوست و… هم می‌شود.

اندومتریوز که به دلیل پیشرفت غشای داخلی رحم به اندام‌های دیگر مانند لوله فالوپ و… ایجاد می‌شود.

التهاب لگن که معمولا در اثر عدم درمان مناسب عفونت‌های مقاربتی ایجاد می‌شود و با ترشحات بدبو و درد هنگام نزدیکی همراه است.

درصورت هرگونه سوال در زمینه زنان و زایمان میتوانید از خدمات مشاوره دکتر زنان آنلاین سامانه حال استفاده کنید.

یکی از نشانه‌های بارداری خارج از رحم احساس درد تشدید شونده در ناحیه زیر شکم است

علت درد زیر شکم در مردان

اندام‌هایی مانند کیسه بیضه، آلت تناسلی، روده، آپاندیس و پروستات در بخش تحتانی بدن مردان قرار دارند. بنابراین احساس درد در این نواحی احتمالا به دلیل بروز مشکلی در یک یا چند مورد از این اندام‌هاست. به طور کلی مشکلاتی که به درد زیر شکم در مردان منجر می‌شوند عبارتند از:

تورشن بیضه

این بیماری که به نام پیچ خوردگی بیضه هم نامیده می‌شود با درد شدید زیر شکم همراه است و  ممکن است باعث بروز تب در افراد شود.

التهاب پروستات

درد زیر شکم مردان که در نواحی مقعد، کشاله ران و بیضه‌ها هم احساس می‌شود ممکن است به دلیل التهاب غده پروستات باشد.

سنگ کلیه یا مثانه

درد زیر شکم که به صورت تیر کشنده و شدید بوده و در هنگام ادرار بدتر می‌شود معمولا ناشی از وجود سنگ در کلیه یا مثانه است. این درد گاهی در پهلوها، کمر و کشاله ران هم پخش می‌شود.

بیماری دیورتیکولیت

این بیماری به دلیل التهاب در دیورتیکول‌های روده ایجاد می‌شود. از علائم این بیماری می‌توان به درد در قسمت چپ زیر شکم، احساس ناراحتی بعد از دفع مدفوع، چرب بودن مدفوع و تجمع گاز در روده‌ها اشاره کرد.

عفونت ادراری

باکتری‌های وارد شده به سیستم ادراری مردان می‌توانند باعث بروز عفونت در این ناحیه شوند. این عفونت‌ها یکی از عوامل شایع درد در زیر شکم هستند.

علت درد زیر شکم و تکرر ادرار

از نظر علمی دفع بیش از دو و نیم لیتر مایع از بدن به شکل ادرار، تکرر ادرار نامیده می‌شود. این عارضه گاهی با بروز درد در ناحیه شکم و به ویژه زیر شکم همراه است. در بیشتر مواقع علت همزمانی درد زیر شکم و تکرر ادرار یکی از مشکلات زیر است:

• استرس و اضطراب بیش از حد
• دیابت
• بارداری
• نوشیدن الکل
• مصرف کافئین بیش از حد
• عفونت‌های مقاربتی
• عفونت‌های مجاری ادراری
• عفونت واژینال

درد شکم و تکرر ادرار ناشی از مصرف برخی از مواد غذایی مانند نوشیدنی‌های حاوی کافئین معمولا بعد از گذشت ۲۴ ساعت خود به خود رفع می‌شوند. اگر درد و ناراحتی شما پس از گذشت زمان تغییری نکرد و یا بدتر شد یا با علائمی مانند دفع خون از طریق ادرار، استفراغ و تب همراه بود حتما باید از پزشک کمک بگیرید.

شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.

استرس شدید می‌تواند باعث درد زیر شکم همراه با تکرر ادرار شود

علت ورم زیر شکم در زنان

قاعدگی مهم‌ترین علت ورم زیر شکم در زنان است که می‌تواند با درد در این ناحیه همراه باشد یا نباشد. این ورم در برخی از افراد از چند روز پیش از آغاز قاعدگی ایجاد شده و با شروع خونریزی برطرف می‌شود. اما در بعضی افراد این ورم تا پایان عادت ماهیانه باقی می‌ماند. علاوه بر این، عوامل دیگری هم ممکن است باعث ایجاد ورم زیر شکم در خانم‌ها شوند. این عوامل عبارتند از:

• تخمک گذاری
• فیبروم رحمی
• اندومتریوز
• سندروم پیش از قاعدگی
• نفخ
• دیورتیکولیت

درباره نفخ شکم در بارداری و درمان آن بیشتر بدانید

درد یکباره زیر شکم

دلایل زیادی وجود دارد که باعث درد در ناحیه زیر شکم به صورت ناگهانی می‌شود. برخی از این دردها نیاز به مداخله فوری پزشکی دارند. به عنوان مثال درد شدیدی که به یکباره در ناحیه پایین شکم و سمت راست ایجاد می‌شود می‌تواند نشانه آپاندیسیت باشد. این درد اغلب از اطراف شکم شروع می‌شود و با استفراغ، اسهال یا یبوست همراه است. اگر مشکوک به این عارضه هستید باید هر چه زودتر با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید.

دردهای نواحی تحتانی شکم در زنان چه در سمت چپ یا راست می‌تواند نشان دهنده پاره شدن کیست تخمدان باشد. چنین دردهای ناگهانی در زنان در بیشتر مواقع به دلیل مشکلات موجود در اندام‌های تولید مثلی آن‌هاست مانند درد ناگهانی ناشی از تخمک گذاری، درد حین رابطه جنسی و… برخی از افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر، ممکن است بعد از خوردن یک غذای خاص دچار درد شدید و ناگهانی شوند که در بیشتر مواقع با نفخ شکم همراه است.

بروز درد ناگهانی همراه با سوزش و تکرر ادرار گاهی در اثر عفونت‌های ادراری یا کلیوی روی می‌دهد. این عفونت‌ها با آنتی بیوتیک رفع می‌شوند. در صورت بی‌توجهی و عدم درمان مناسب، این نوع عفونت‌ها ممکن است به التهاب لگن منجر شده و آسیب‌های شدیدتری ایجاد کنند. درد شدید در بخش‌های تحتانی شکم همراه با خونریزی واژینال ممکن است نشانه بارداری خارج از رحم هم باشد. حدود یک تا دو درصد بارداری‌ها از این نوع هستند و برای جلوگیری از آسیب به اندام‌های مرتبط مانند لوله‌های فالوپ نیاز به مداخله فوری پزشکی دارند. دفع سنگ‌های کلیه یا مثانه هم اغلب با درد ناگهانی زیر شکم خود را نشان می‌دهند که این درد در هنگام دفع ادرار ممکن است تشدید شود. به طور کلی هر نوع درد شدید، ناگهانی و تیر کشنده در ناحیه زیر شکم نیاز به بررسی دارد و نباید با بی‌توجهی باعث تبدیل آن‌ها به آسیب‌های جدی شد.

علت درد زیر شکم بعد از نزدیکی

برخی از زنان یا مردان در حین نزدیکی یا پس از آن دچار درد زیر شکم می‌شوند. شناخت عللی که باعث این مشکل می‌شوند به وضعیت اندام تناسلی و هم‌چنین سن فرد بستگی دارد. برخی از مهم‌ترین علل بروز درد زیر شکم پس از رابطه جنسی را در ادامه مرور می‌کنیم.

علل درد زیر شکم بعد از رابطه جنسی در زنان

• خشکی واژن که معمولا در زنانی ایجاد می‌شود که در سنین نزدیک به یائسگی قرار دارند.
• زخم دهانه رحم
• عفونت‌های واژینال
• التهاب لگن ناشی از عفونت اندام‌های تناسلی
• سندروم روده تحریک پذیر
• سندروم مثانه دردناک
• فیبروئید که در اثر رشد تومورهایی در دیواره رحم ایجاد می‌شود.
• اندومتریوز
• افتادگی رحم که به ورود یک یا چند اندام موجود در لگن به داخل واژن گفته می‌شود.
• کیست تخمدان یا وجود مایع در درون تخمدان

علل درد زیر شکم در مردان

• عفونت‌های مقاربتی مثل برفک، تبخال تناسلی و…
• حساسیت به جنس کاندوم یا مواد روان کننده استفاده شده در حین نزدیکی
• پیرونی یا ایجاد اسکار یا پلاک در داخل آلت تناسلی که باعث تغییر شکل و خمیدگی آلت در هنگام نعوظ می‌شود.
• تورم غده پروستات یا پروستاتیت مزمن
• انزال دیر هنگام و نعوظ طولانی
• فیموز یا کشیدگی و تنگی پوست ناحیه ختنه گاه

تخمگ گذاری یکی از عوامل ایجاد درد ناگهانی و موقت در زیر شکم زنان است

روش های درمان درد زیر شکم

انتخاب روش درمانی دردهای زیر شکم به علت درد، شرایط بیمار و تشخیص پزشک بستگی دارد. از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای این دردها عبارتند از:

مصرف آنتی بیوتیک برای دردهای ناشی از عفونت ادراری یا مقاربتی و دیورتیکولیت همراه با استراحت کافی

انجام عمل جراحی برای مشکلاتی مانند فتق، انسداد روده و موارد مشابه

تغییر در رژیم غذایی و کاهش استرس برای رفع مشکلاتی مثل یبوست، نفخ یا سندروم روده تحریک پذیر

مصرف دارو یا جراحی برای درمان فیبروم‌های رحمی

به طور کلی دردهای ناحیه زیر شکم به مشکلات مربوط به قسمت انتهایی دستگاه گوارش یا اندام‌های تناسلی مربوط هستند. از آن‌جا که برخی از انواع سرطان‌های این ناحیه، بارداری خارج رحم یا بیماری‌های مزمن، خود را به صورت درد در این بخش نشان می‌دهند، در صورت بروز آن حتما باید برای پیگیری با یک پزشک مشورت کنید. پس از معاینه و انجام آزمایشات لازم، علت درد مشخص شده  و می‌توانید برای درمان مناسب اقدام کنید. اگر درد زیر شکم به خاطر افتادگی رحم باشد برای درمان افتادگی رحم اقدام کنید.

حرف آخر

درد در ناحیه زیر شکم در بیشتر موارد در اثر عوامل زودگذر ایجاد می‌شود که چندان نگران کننده نیست. اما با این حـال نمی‌توان از چنین دردهایی چشم پوشی کرد؛ چون ممکن است گاهی به مسائل جدی و حیاتی مرتبط باشند. دلایل درد این ناحیه می‌تواند از مسائل پیش پا افتاده‌ای مثل نفخ شکم ناشی شود یا مشکلات پیچیده‌تری مانند عفونت. هر چه که هست نیاز به مداخله پزشکی و پیگیری دارد. اگر برای چنین عارضه‌ای به دنبال مشاوره با یک پزشک متخصص هستید، می‌توانید همین حالااز طریق سامانه حال با یکی از متخصصان مجرب این سامانه راهنمایی بگیرید. توصیه می‌شود که هرگز پیگیری علت درد زیر شکم به ویژه درد مزمن آن را به تعویق نیاندازید. تجربه شما از درد این ناحیه چه بوده‌است؟

سوالات متداول