رژیم غذایی برای دیابت و کنترل وزن

رژیم غذایی برای دیابت یک جزء حیاتی در مدیریت سطح قند خون و سلامت کلی افراد دیابتی است. هدف اصلی آن نیز حفظ سطح قند خون پایدار است که شامل کنترل مصرف کربوهیدرات می‌باشد. افراد مبتلا به دیابت باید روی مصرف کربوهیدرات هایی مانند غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و حبوبات که منابع فیبر و مواد مغذی ضروری هستند، تمرکز کنند و غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنند.  فاصله گذاری منظم بین وعده های غذایی و کنترل وعده ها برای حفظ سطح قند خون ثابت در طول روز نیز بسیار ضروری است.

چرا رژیم غذایی برای دیابت مهم است؟

رژیم غذایی برای دیابتی ها بسیار مهم است. این که یک فرد چه چیزی را در چه زمانی مصرف می‌کند، تاثیر مستقیمی بر سطح قند خون او دارد. یک رژیم غذایی سالم برای دیابت، به حفظ قند خون در محدوده طبیعی و جلوگیری از عوارض آن کمک می‌کند.

دیابت یک بیماری مزمن و مادام العمر است که خطرات آن نیز بسیار زیاد است و در صورت عدم مدیریت صحیح، به مرور زمان به رگ های خونی و اندام ها آسیب رسانده و منجر به عوارضی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری کلیوی، آسیب عصبی و حتی از دست دادن بینایی می‌شود. افراد مبتلا به دیابت نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سایر مشکلات سلامتی مانند عفونت ها و کندی بهبود زخم هستند. داشتن یک رژیم غذایی برای دیابت جهت مدیریت کردن سطح قند خون و جلوگیری از این عوارض بسیار ضروری است.

علاوه بر این، افراد مبتلا به دیابت باید به اندازه وعده های غذایی و زمان وعده های غذایی خود نیز توجه داشته باشند. الگوهای منظم و ثابت وعده های غذایی، فاصله بین آن‌ها در طول روز و پرهیز از حذف وعده های غذایی غیر ضروری از راهکارهای مهم برای جلوگیری از افزایش یا کاهش سطح قند خون هستند. گنجاندن پروتئین های بدون چربی، چربی های سالم و فیبر فراوان در رژیم غذایی به افراد مبتلا به دیابت کمک می‌کند تا برای مدت طولانی تری احساس سیری کنند و سطح قند خون خود را بهتر مدیریت کنند.

داروی جدید درمان قطعی دیابت را بشناسید

رژیم غذایی برای دیابت نوع یک

رژیم غذایی افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در درجه اول بر حفظ سطح قند خون پایدار متمرکز است. توصیه می‌شود که وعده های غذایی منظم و میان وعده ها را در زمان های ثابت در طول روز مصرف کنید. شمارش کربوهیدرات ها جنبه مهمی از رژیم غذایی برای دیابت نوع 1 است، زیرا کربوهیدرات ها به طور مستقیم بر سطح قند خون تأثیر می گذارند. بنابراین، نظارت بر میزان کربوهیدرات مصرفی در هر وعده غذایی و تطبیق آن با دوز مناسب انسولین بسیار مهم و ضروری است.

بهترین درمان دیابت نوع ۲ را بشناسید.

پزشکان توصیه می‌کنند که انواع غذاهای غنی از مواد مغذی را در رژیم غذایی دیابت خود بگنجانید. این موارد شامل غلات کامل، منابع بدون چربی پروتئین (مانند مرغ، ماهی یا توفو)، چربی های سالم (مانند آووکادو، روغن زیتون و آجیل) و طیف وسیعی از سبزیجات و میوه ها است. غذاهای فیبردار به صورت ویژه‌ای مفید هستند زیرا دیرتر هضم می‌شوند و منجر به افزایش تدریجی سطح قند خون خواهند شد. همچنین مهم است که مصرف غذاهای شیرین و فرآوری شده را محدود کنید، زیرا می تواند منجر به افزایش شدید سطح قند خون شود.

• از انواع غذاهای غنی از مواد مغذی از همه گروه های غذایی مانند پروتئین های بدون چربی، غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و چربی های سالم استفاده کنید.
• یاد بگیرید که کربوهیدرات ها را بشمارید زیرا بیشترین تأثیر را بر سطح قند خون دارند.
• غذاهای با شاخص گلیسمی پایین (GI) را انتخاب کنید زیرا این غذاها کمترین تأثیر را بر سطح قند خون دارند و شامل غلات کامل، حبوبات، سبزیجات غیر نشاسته ای و بیشتر میوه ها هستند.
• وعده های غذایی و میان وعده ها را به طور مساوی تقسیم کنید و از آنجا که پروتئین می تواند به کاهش سرعت آزاد شدن قند در جریان خون کمک کند و انرژی پایدار را تامین کند مصرف آن را فراموش نکنید.

یک دکتر تغذیه آنلاین و یا یک متخصص غدد می‌تواند راهنمایی مفیدی در این زمینه به شما کرده و غذاهای مفید را به شما معرفی نماید.

رژیم غذایی برای دیابت نوع دو

اول از همه، به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 توصیه می‌شود که از یک رژیم غذایی متعادل غنی از غلات کامل، پروتئین بدون چربی و چربی های سالم استفاده کنند. غلات کامل مانند گندم کامل، برنج قهوه ای و جو دوسر به غلات فرآوری شده ترجیح داده می شوند زیرا حاوی فیبر و مواد مغذی بیشتری هستند. پروتئین های بدون چربی مانند مرغ بدون پوست، ماهی و حبوبات، اسیدهای آمینه ضروری را بدون افزایش قابل توجه سطح قند خون فراهم می کنند. چربی های سالم موجود در آووکادو، آجیل و روغن زیتون تشویق می شوند، زیرا می توانند به بهبود حساسیت به انسولین کمک کنند.

علاوه بر این، محدود کردن مصرف غذاهایی که باعث افزایش قند خون شوند بسیار مهم است.

بیشتر بدانید: میوه های مضر برای افراد دیابتی

برنامه های رژیم غذایی برای دیابت باید با توجه به نیازهای فردی، شخصی سازی شوند و همیشه باید با یک متخصص مشورت کرده و رژیم و ورزش مناسب خود را دریافت نمایید.

• میوه هایی با شاخص گلیسمی پایین مانند انواع توت ها، سیب و مرکبات و سبزیجات غیر نشاسته ای مانند سبزیجات برگ دار، بروکلی و فلفل را انتخاب کنید.
• از محصولات سبوس دار مانند برنج قهوه ای، کینوآ، نان گندم کامل و بلغور جو دوسر استفاده کنید. از مصرف غلات تصفیه شده خودداری کنید.
• پروتئین های بدون چربی مانند مرغ بدون پوست، تکه های بدون چربی گوشت گاو یا خوک، ماهی (به ویژه ماهی های چرب مانند سالمون)، تخم مرغ، حبوبات استفاده کنید.
• مراقب اندازه وعده‌ها باشید، زیرا کربوهیدرات‌های اضافی می‌توانند بر سطح قند خون تأثیر منفی بگذارند.
• آب، چای شیرین نشده یا قهوه سیاه را به عنوان نوشیدنی انتخاب کنید. از نوشابه های گازدار، نوشابه های انرژی زا و آب میوه دوری کنید.
• از غذاهای پرفیبر مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و مغزها استفاده کنید. فیبر به تنظیم سطح قند خون کمک می کند، باعث سیری می شود و به کنترل کلی قند خون کمک می کند.

غذاهای مفید برای کبد چرب را بشناسید

رژیم غذایی برای دیابت بارداری

دیابت بارداری نیاز به توجه دقیق به رژیم غذایی دارد تا سطح قند خون را تحت کنترل نگه داشته و سلامت مادر و نوزاد را تضمین کند. رژیم غذایی برای دیابت بارداری شامل رعایت نکات زیر است اما از آنجا که این موضوع بسیار مهم است حتما باید با یک متخصص نیز در این زمینه مشورت کنید زیرا ممکناست نیاز به آزمایش قند خون در چندین نوبت باشد. در صورتیکه نیاز به آزمایش خون داشتید، می‌توانید از بخش آزمایش در منزل استفاده کرده و درخواست خود را ثبت نمایید. به این ترتیب نمونه گیر به منزل شما آمده و نمونه گیری را انجام خواهد داد.

یک خانم مبتلا به دیابت بارداری باید برای حفظ تعادل سالم کربوهیدرات ها، پروتئین و چربی رژیم غذایی برای دیابت بارداری استفاده کند. هدف باید مصرف انواع غذاهای کامل و فرآوری نشده مانند موارد زیر باشد.

* سبزیجات: سبزی با برگ تیره، بروکلی، فلفل دلمه ای، گوجه فرنگی، خیار
* میوه ها: سیب، انواع توت ها، مرکبات، خربزه
* پروتئین: گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، محصولات لبنی، حبوبات
* غلات کامل: برنج قهوه ای، کینوآ، نان سبوس دار، ماکارونی غلات کامل
* چربی های سالم: آووکادو، آجیل، دانه ها، روغن زیتون

در رژیم فستینگ چی بخوریم؟

توصیه می شود غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده را محدود کنید و از خوردن خوراکی های شیرین کارخانه‌ای جدا پپرهیز کنید.

چند توصیه غذایی خاص برای زنان مبتلا به دیابت بارداری:

* وعده های غذایی منظم و متعادل را در طول روز داشته باشید تا سطح قند خون را ثابت نگه دارید.
* برای کمک به تنظیم قند خون و حساسیت به انسولین، منبعی از پروتئین و چربی های سالم را در هر وعده غذایی خود بگنجانید.
* مصرف کربوهیدرات‌های ساده را محدود کنید، مانند کربوهیدرات های موجود در شیرینی ها، محصولات پخته شده و آب میوه های غیر طبیعی.
* در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید و از سلامت گوارش حمایت کنید.

در نهایت برای به دست آوردن بهترین رژیم بارداری با توجه به وضعیت خودتان، می‌توانید از دکتر تغذیه آنلاین راهنمایی بگیرید.

رژیم غذایی 15 روزه برای دیابتی ها

اولین روز:
صبحانه: از یک کاسه خوشمزه فرنی جو دوسر با شیر کم چرب، همراه با یک موز متوسط یا پرتقال لذت ببرید.
ناهار: دو عدد تخم مرغ آب پز را با یک مشت نان سبوس دار مانند سنگک میل کنید. وعده غذایی خود را با یک سالاد سبزیجات با طراوت، نصف آووکادو و پنیر کم چرب کامل کنید.
شام: از یک وعده 100 گرم مرغ در کنار 1.5 فنجان سبزیجات پخته شده و 1 فنجان برنج قهوه ای لذت ببرید.
میان وعده: انرژی خود را با یک گلابی، سیب یا پرتقال مغذی افزایش دهید.

روز دوم:
صبحانه: روز خود را با سه چهارم فنجان بلغور جو دوسر و یک فنجان شیر کم چرب شروع کنید. آن را با یک تکه میوه همراه کنید.
ناهار: 125 گرم ماهی کبابی، دو فنجان سبزیجات بخارپز، نصف فنجان پوره سیب زمینی و یک واحد ماست کم چرب از خودتان پذیرایی کنید.
شام: در طعم سوپ عدس با فریتاتا و یک مشت نان سبوس دار شیرجه بزنید.

روز سوم:
صبحانه: جوانه های چشایی خود را با یک کروک مادام (ساندویچ ژامبون و قارچ) لذت ببرید.
ناهار: 150 گرم گوشت بره را با یک لپه متوسط، 1.5 فنجان سبزیجات پخته شده و یک خوشه انگور میل کنید.
شام: از یک وعده غذایی مغذی متشکل از 100 گرم فیله مرغ، یک فنجان کینوآ پخته شده، 2 فنجان سبزیجات پخته شده، نصف آووکادو و پنیر کم چرب لذت ببرید.

روز چهارم:
صبحانه: با 200 گرم ماست کم چرب، یک قاشق تخم کتان و نصف فنجان موسلی سیر شوید.
ناهار: بدن خود را با سه چهارم فنجان سوپ عدس، یک فنجان سبزیجات پخته و یک فنجان جو دوسر پخته شده تغذیه کنید.
شام: از یک شام رضایت بخش متشکل از 120 گرم گوشت، 1 سیب زمینی آب پز و 1.5 فنجان سبزیجات پخته لذت ببرید.

روز پنجم:
صبحانه: یک املت قارچ خوشمزه را به همراه یک لیوان شیر کم چرب میل کنید.
ناهار: جوانه های چشایی خود را با 100 گرم ماهی تن، نصف آووکادو، 2 فنجان سالاد سبزیجات و یک قسمت به اندازه کف دست نان غلات کامل لذت ببرید.
شام: از 2/3 فنجان پاستا گوجه فرنگی با گوشت گوساله، با پنیر کم چرب لذت ببرید.

روز ششم:
صبحانه: روز خود را با سه چهارم فنجان غلات صبحانه، یک لیوان شیر و یک قاشق جو دوسر شروع کنید.
ناهار: با یک تخم مرغ آب پز و ماست کم چرب آن را ساده و در عین حال مغذی نگه دارید.
شام: پروتئین مورد نیاز خود را با مرغ کبابی، 1/3 فنجان نخود پخته، پنیر کم چرب، دو فنجان سالاد سبزیجات و یک فنجان برنج قهوه ای پخته شده تامین کنید.

روز هفتم:
صبحانه: روز خود را با یک نان کامل به اندازه کف دست، یک عدد گوجه فرنگی، یک عدد آووکادو، پنیر کم چرب و یک لیوان شیر کم چرب شروع کنید.
ناهار: از یک ناهار هیجان انگیز با 100 گرم مرغ پخته یا کبابی و یک فنجان سبزیجات پخته لذت ببرید.
شام: هفته خود را با 125 گرم ماهی، 1 فنجان برنج پخته شده و 1.5 فنجان سبزیجات بخارپز شده با یک یادداشت لذت بخش به پایان برسانید.

همین برنامه روا تا دو هفته تکرار کنید. اما رژیم غذایی برای دیابت شامل مواردی است که بهتر است با یک پزشک متخصص نیز چک شود.

بیشتر بدانید: حذف قند از رژیم غذایی

خواص بامیه و کدو برای دیابت

هم بامیه و هم کدو تنبل دارای خواصی هستند که در رژیم غذایی برای دیابت می‌توان ار آن استفاده کرد و برای افراد مبتلا به دیابت مفید هستند.

رژیم چهل روزه برای بلغمی ها را بشناسید.

شاخص گلیسمی پایین

هر دو بامیه و کدو سبز دارای شاخص گلیسمی پایین (GI) هستند. این بدان معنی است که آنها تأثیر کمتری بر سطح قند خون دارند و می توانند به تنظیم سطح گلوکز خون کمک کنند.

محتوای فیبر بالا

بامیه و کدو سبز سرشار از فیبر غذایی هستند که به هضم غذا کمک می کند، جذب قند از جریان خون را کاهش می دهد و به کنترل سطح قند خون کمک می کند. مصرف مقدار کافی فیبر همچنین می تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد.

آنتی اکسیدان ها

بامیه و کدو سبز سرشار از آنتی اکسیدان ها از جمله ویتامین C و سایر ترکیبات مانند فلاونوئیدها و اسیدهای فنولیک هستند. این آنتی اکسیدان‌ها به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، که معمولا با دیابت مرتبط است، کمک می کنند.

محتوای ویتامین و مواد معدنی

هر دو سبزیجات مواد مغذی ضروری مانند ویتامین A، ویتامین C، پتاسیم و منیزیم را فراهم می‌کنند. این مواد مغذی برای سلامت کلی مفید هستند و جزئی از رژیم غذایی برای دیابت به شمار می‌روند.

بامیه و کدو سبز کالری کمی داشته و محتوای آب بالایی دارند و برای کنترل وزن مناسب هستند. حفظ وزن سالم برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مهم است زیرا می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشیده و سطح گلوکز خون را مدیریت کند.

کنترل فشار خون

بامیه و کدو سبز هر دو منابع عالی پتاسیم هستند که به تنظیم فشار خون کمک می کنند. افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند، بنابراین مصرف غذاهای غنی از پتاسیم می تواند مفید باشد.

رژیم غذایی مناسب بیماران دیابتی و کلیوی

یک رژیم غذایی مناسب برای بیماران دیابتی و کلیوی باید برای جلوگیری از آسیب بیشتر به کلیه ها و مدیریت سطح قند خون طراحی شده باشد. موارد زیر می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.

مصرف سدیم را محدود کنید:

• از مصرف غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده خودداری کنید زیرا معمولاً دارای سدیم بالایی هستند.
• از گیاهان، ادویه ها و آب لیمو برای طعم دادن به جای نمک استفاده کنید.
• سبزیجات و گوشت های کنسرو شده تازه و کم سدیم را انتخاب کنید.

مصرف کربوهیدرات و سطح قند خون را کنترل کنید:

• کربوهیدرات‌هایی مانند نان سبوس دار، برنج قهوه ای و کینوآ را به جای کربوهیدرات های تصفیه شده مصرف کنید زیرا جزو رژیم غذایی برای دیابت هستند.
• میوه های تازه به آب میوه ارجحیت دارند، زیرا حاوی فیبر بیشتر و قند افزوده کمتری هستند.
• کربوهیدرات ها را به طور مساوی در طول روز مصرف کنید و بر این اساس سطح قند خون را کنترل کنید.

مصرف پروتئین را اصلاح کنید:

• غذاهای پر پروتئین مانند گوشت قرمز، مرغ و غذاهای دریایی را محدود کنید. در عوض، پروتئین های گیاهی مانند توفو، حبوبات و آجیل را انتخاب کنید.
• برای تعیین میزان پروتئین مصرفی مناسب برای سلامت کلیه با یک متخصص تغذیه یا متخصص پزشکی مشورت کنید.

افزایش مصرف فیبر:

• از غذاهای غنی از فیبر مانند غلات کامل، سبزیجات، میوه ها و حبوبات برای بهبود هضم و حفظ سطح قند خون پایدار استفاده کنید.
• حداقل 25 تا 30 گرم فیبر در روز مصرف کنید.

هیدراته بمانید:

• برای حفظ عملکرد کلیه و جلوگیری از کم آبی بدن، مقادیر کافی آب بنوشید. آب یکی از مهمترین موارد در رژیم غذایی برای دیابت می‌باشد

با رژیم کانادایی اصلی به سرعت لاغر شوید.

کنترل میزان پتاسیم و فسفر:

• غذاهای حاوی پتاسیم و فسفر بالا مانند موز، آووکادو، گوجه فرنگی، سیب زمینی، محصولات لبنی و غذاهای فرآوری شده را محدود کنید.

کنترل اندازه غذا:

• برای جلوگیری از مصرف بیش از حد کالری و افزایش وزن که کلیه ها و قند خون را تحت فشار قرار می‌دهد، کنترل وعده غذایی را حفظ کنید.
• از بشقاب‌ها و کاسه‌های کوچکتر برای غذا خوردن استفاده کنید

یک رژیم خام گیاهخواری برای لاغری را از اینجا ببینید.

غذاهایی که بیماران دیابتی نباید بخورند

بیماران دیابتی به طور کلی باید از مصرف غذاهای حاوی قند، چربی های ناسالم و کربوهیدرات های بیش از حد خودداری کنند. یک رژیم غذایی برای دیابت شامل عدم مصرف موارد زیر می‌باشد.

• نوشیدنی های قندی: نوشابه های معمولی، آب میوه ها و نوشیدنی های انرژی زا دارای مقادیر قابل توجهی قند اضافه شده هستند که منجر به افزایش سطح قند خون می‌شود.
• شیرینی ها و دسرها: شیرینی ها، کیک ها، کلوچه ها، آب نبات ها و بستنی ها حاوی سطوح بالایی از قندهای اضافه شده و چربی های ناسالم هستند.
• کربوهیدرات های فرآوری شده: نان سفید، برنج سفید، ماکارونی و غلات فرآوری شده سرشار از کربوهیدرات های تصفیه شده هستند که منجر به افزایش سطح قند خون می‌شود.
• غلات صبحانه قندی: بسیاری از غلات صبحانه سرشار از قندهای افزوده شده هستند که باعث نوسانات قند خون می‌شود.
• میوه های قندی: بیماران دیابتی باید مصرف میوه هایی با قند بالا مانند موز، انگور، گیلاس، انبه و انجیر را محدود کنند. در عوض، گزینه های کم قند مانند انواع توت ها یا سیب را انتخاب مصرف کنند.
• فرآورده های حیوانی پرچرب: از مصرف تکه های چرب گوشت، لبنیات پرچرب، گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس و بیکن خودداری کنید، زیرا چربی های اشباع شده بالایی دارند که خطر ابتلا به بیماری های قلبی را نیز افزایش می‌دهند.
• غذاهای سرخ شده: از غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ کرده، مرغ سرخ شده و چیپس باید خودداری کرد زیرا چربی های ترانس بالا و روغن های ناسالم دارند که منجر به افزایش وزن و مقاومت به انسولین می‌شود.

البته در پایان باید بازهم تاکید کنیم که بیماران دیابتی باید یک رژیم غذایی متعادل براساس بدن خودشان داشته باند که یک متخصص تغذیه می‌توانید دراین زمینه بهترین راهنما باشد.

سوالات متداول