انسداد روده با نام انگلیسی Intestinal obstruction یک اصطلاح پزشکی برای توصیف وضعیتی است که در آن، روده مسدود میشود و امکان حرکت مواد غذایی در آن وجود ندارد. اگر این شرایط برای چند روز ادامه پیدا کند، فرد نمی‌تواند مواد غذایی خورده‌شده را دفع کند. در نتیجه روده با خوردن مواد غذایی بیشتر، کاملا مسدود میشود. این یک وضعیت جدی است که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد. عدم درمان در سریع‌ترین زمان، ممکن است به مرگ بیمار منجر شود. ما در این مقاله به شما می‌گوییم که انسداد روده چیست و از طریق دارو و درمان خانگی انسداد روده چطور انجام میشود. پزشکان و مشاوران سامانه حال هم آماده هستند تا به سوالات شما در این زمینه پاسخ دهند.
انسداد روده چیست – چسبندگی روده چیست؟
غذایی که می‌خوریم، قبل از هضم و دفع از بدن، راه درازی در پیش دارد. این غذا توسط انقباضات ماهیچه‌های روده، در طول آن حرکت می‌کند تا به مقعد برسد. انجام این حرکات موج‌مانند که به حرکات دودی روده معروف است، بسیار حیاتی است و زمانی که روده برای مدتی آن را انجام ندهد، عارضه‌ای به نام انسداد روده روی می‌دهد.
درباره سندرم روده تحریک پذیر بیشتر بدانید
این انسداد ممکن است به دلیل مشکلات عضلانی یا عصبی ایجاد شود. نتیجه آن در هر صورت، ایجاد یک ترافیک بزرگ در روده است که باعث میشود هیچ مایع، گاز یا موادی نتواند از آن عبور کند. این انسداد به دو شکل جزئی یا کامل ایجاد میشود. اگر انسداد کامل برای چند روز ادامه پیدا کند، ممکن است روده پاره شود و محتویات آن که حاوی مقدار زیادی باکتری است، در بخش‌های مختلف بدن پخش شود. چنین شرایطی خطرناک است و گاهی زندگی بیمار را تهدید می‌کند.
درباره بیماری سلیاک و رژیم مناسب برای درمان آن این مطلب را بخوانید
دلایل انسداد روده
روده انسان به دلایل مختلفی مسدود میشود. شایع‌ترین دلیل انسداد روده جراحی در ناحیه شکم است؛ به ویژه زمانی که پزشک مجبور است روده بیمار را جابه‌جا کند. از سوی دیگر، برای افرادی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، داروهایی تجویز میشود تا حرکات روده را کاهش دهد. این یکی از دلایل ایلئوس فلجی است؛ یعنی روده مسدود نیست، بلکه به درستی کار نمی‌کند. ایلئوس فلجی یا انسداد کاذب که در بسیاری از افراد به ویژه کودکان و نوزادان روی می‌دهد، به عوامل زیر مرتبط است:
- عدم تعادل شیمیایی، الکترولیت یا پایین‌بودن سطح برخی از مواد معدنی در بدن مثل کلسیم و پتاسیم
- آسیب‌دیدگی شریان‌های خون‌رسان به شکم
- مصرف داروهایی که حرکات روده را متوقف یا مختل می‌کنند مثل مورفین، داروهای افسردگی سه حلقه‌ای و…
- عفونت‌های شکمی مثل آپاندیسیت در بزرگسالان یا دیورتیکولیت
- بیماری‌هایی مثل سرطان روده، بیماری کرون و… (درباره قرص سولفاسالازین برای درمان کرون بیشتر بدانید)
- گاستروانتریت یا وجود باکتری‌ها و ویروس‌هایی که باعث عفونت روده می‌شوند (غذاهای مناسب برای عفونت روده را در این مقاله بشناسید)
- مشکلاتی مثل حمله قلبی، کم کاری تیروئید و نارسایی کلیه (علائم نارسایی کلیه را در این مطلب بخوانید)
عوامل مکانیکی هم می‌توانند باعث انسداد روده شوند. فتق‌ها، تومورها، بلعیده‌شدن اجسام خارجی و ورود آن‌ها به روده، پیچ‌خوردگی روده و چسبندگی یا اسکار ایجاد شده بعد از جراحی از مهمترین دلایل آن هستند.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
شایع ترین علت انسداد روده
شایع ترین علت انسداد روده، چسبندگی است وزمانی رخ می‌دهد که جراحی‌های قبلی باعث ایجاد نوارهای غیرطبیعی بافتی از بافت اسکار میشود که می تواند روده را بپیچد و مسدود کند. این وضعیت مسئول تقریباً 60 تا 70 درصد موارد انسداد روده است. سایر علل شایع عبارتند از فتق، سرطان روده بزرگ، سنگ کیسه صفرا، بیماری التهابی روده، و اجسام خارجی دستگاه گوارش مانند اشیاء بلعیده شده. در برخی موارد، انسداد روده می تواند به دلیل ترکیبی از این عوامل یا سایر بیماری ها مانند بیماری کرون یا پانکرانیت ایجاد شود.
علائم انسداد روده – علائم چسبندگی روده
ناراحتی دستگاه گوارش که در اثر انسداد روده ایجاد میشود، معمولا بین یک تا سه روز طول می‌کشد. در طول این مدت احتمالا فرد علائمی را تجربه می‌کند که بعضی از رایج‌ترین علائم انسداد روده یا چسبندگی روده عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- بی‌میلی به غذا و کاهش اشتها
- تورم شکم
- سخت‌شدن دفع مدفوع و علائم یبوست در اثر انسداد کامل یا مدفوع آبکی در اثر انسداد جزئی
- احساس جمع‌شدن گاز و مایع در شکم
- گرفتگی معده
بیشتر بدانید: بیماری هیرشپرونگ در کودکان
راه های درمان انسداد روده
انتخاب روش درمانی به عواملی مثل سن بیمار و شدت و ناحیه مسدودشده بستگی دارد. انسداد خفیف ناشی از زخم‌ها یا چسبندگی‌ها معمولا نیاز به جراحی ندارد؛ اما ممکن است پزشک توصیه کند که بیمار برای چند روز در بیمارستان بستری شود. پزشک با توجه به شرایط بیمار، راه های درمان انسداد روده را در این مدت تجویز می‌کند:
- پرهیز از خوردن آب و مایعات از راه دهان برای مدت یک تا سه روز
- توقف یا کاهش مصرف مسکن‌های قوی که حرکات طبیعی روده را کاهش می‌دهند
- تزریق وریدی مایعات برای کمک به اصلاح عدم تعادل الکترولیتی
- مکش (از راه بینی یا مقعد) برای از بین بردن تجمع گاز و مایعات
- قراردادن بیمار در وضعیت عمودی، به ویژه در افرادی که برای مدت طولانی دراز کشیده‌اند
- تحریک الکتریکی برای تشویق روده به حرکت
برای آشنایی بیشتر با قرص نکسیوم و خرید آن کلیک کنید
برای شرایط جدی‌تر مثل پیچ‌خوردگی روده، ممکن است استفاده از آندوسکوپ مقعدی یا تنقیه نیاز باشد. اگر پزشکان در مورد انسداد کامل و قطع خون‌رسانی به بافت روده نگران باشند، عمل جراحی در سریع‌ترین زمان ممکن انجام میشود. تصمیم‌گیری در مورد عمل جراحی به علت انسداد و وضعیت روده بستگی دارد. در مواردی لازم است بخشی از روده مسدودشده را خارج کنند؛ اما گاهی با آزادکردن چسبندگی، نیازی به خارجکردن بافت مسدودشده نیست.
برای عمل جراحی می‌توانیداز سرویس اقساطی حال نیز استفاده کنید که تا 50 میلیون تومان برای جراحی شما اعتبار می‌دهد.
قرص انسداد روده
قرص انسداد روده با اهداف مختلفی تجویز میشود و ممکن است برای کاهش درد، درمان حالت تهوع و یا تخلیه روده باشد. بیزاکودیل یک داروی ملین کننده است که باعث شل شدن مدفون و تخلیه روده میشود.
جراحی انسداد روده
زمانی که روش‌های دیگر، مانند داروها، در رفع انسداد ناموفق باشد، معمولاً جراحی موثرترین درمان برای انسداد روده خواهد بود. جراحی معمولا برای رفع انسداد و بازگرداندن عملکرد طبیعی روده انجام می شود. زمان جراحی به شدت و محل انسداد و همچنین وضعیت جسمی بیمار بستگی دارد.
به طور کلی، جراحی در اسرع وقت انجام می شود تا از عوارض بعدی مانند سوراخ شدن روده، سپسیس و نارسایی اندام جلوگیری شود. رایج‌ترین روش‌های جراحی برای انسداد روده شامل آندوسکوپی، لاپاراتومی و جراحی لاپاراسکوپی است..
درمان خانگی انسداد روده یا چسبندگی روده
اگرچه می‌توان از درمان‌های خانگی برای چسبندگی روده یا انسداد روده استفاده کرد، اما این روش برای همه انواع چسبندگی‌ها و انسدادها مناسب نیست. گاهی لازم است چسبندگی‌ها به سرعت از طریق عمل جراحی یا سایر روش‌ها برطرف شوند؛ در غیر این صورت، سلامت بیمار به شدت به خطر می‌افتد.
اما موارد خفیف و جزئی این عارضه را می‌توان با مشورت پزشک و از طریق مصرف ترکیبات گیاهی یا روش‌های رایج در طب سنتی مثل طب سوزنی کاهش داد. سایر راه‌های درمان خانگی انسداد روده شامل مصرف موارد زیر است:
- روغن کرچک
- روغن پونه وحشی
- آب آلوئهورا
- محصولات حاوی پروبیوتیک
سخن پایانی درباره بیماری انسدارد روده
انسداد روده شامل باریک یا بسته‌شدن غیرعادی مسیر یا دهانه روده است که به دلایل مختلفی مثل تومورها و عوامل فیزیکی یا مشکلات دیگری مثل بیماری‌ها و… ایجاد میشود. مسدودماندن روده باعث میشود که مواد موجود در روده به خوبی حرکت نکنند و از بدن خارج نشوند. نتیجه این وضعیت، آسیب روده، پارگی و عوارض جدی است. تشخیص زودهنگام نقش مهمی در پیشگیری از وخیم‌شدن شرایط و درمان کامل چسبندگی روده دارد. میتوانید از خدمات بخش دکتر آنلاین گوارش در مجموعه حال استفاده کنید.
منابع
مهدی کوهی
1 سال پیش