مسمومیت بارداری یک بیماری مرتبط با بارداری است که با فشار خون بالا و آسیب به اندام هایی مانند کلیه ها و کبد مشخص میشود. علائم آن بعد از هفته 20 بارداری شروع می شود و می تواند شامل سردردهای شدید، تغییرات بینایی و تورم در دست ها و پاها باشد. درباره اینکه در مسمومیت بارداری چه بخوریم در ادامه مقاله توضیح داده شده است.
در هر زمان می‌توانید با دکتر زنان آنلاین از خانه یا محل کار خودتان مشورت کرده و مراحل درمان را در خانه خودتان طی کنید.
مسمومیت بارداری چیست
پیش از شروع مطلب درباره اینکه در مسمومیت بارداری چه بخوریم؟ بهتر است این مسمومیت را بیشتر بشناسید. مسمومیت بارداری وضعیتی به نام پره اکلامپسی است که به عنوان فشار خون بالا یا مسمومیت بارداری نیز شناخته می شود. پره اکلامپسی یک عارضه جدی است که در دوران بارداری، به طور معمول پس از هفته بیستم بارداری ایجاد شده و هم مادر و هم جنین متولد نشده را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری با فشار خون بالا و آسیب به اندام هایی مانند کبد و کلیه‌ها مشخص میشود که اغلب منجر به پروتئینوری (وجود پروتئین اضافی در ادرار) می شود.
علت دقیق پره اکلامپسی ناشناخته است. با این حال، تصور می شود که به دلیل مشکلات جفت رخ می‌دهد. در دوران بارداری، جفت اکسیژن و مواد مغذی را برای نوزاد در حال رشد تامین می کند. در پره اکلامپسی، رگ های خونی جفت منقبض می شوند و جریان خون را کاهش می‌دهند و باعث آزاد شدن مواد در جریان خون مادر خواهند شد.
اعتقاد بر این است که این مواد به رگ های خونی در سراسر بدن آسیب می‌رسانند که منجر به فشار خون بالا و اختلال در عملکرد اندام ها می شود. مسمومیت بارداری همچنین ممکن است بر لخته شدن خون تأثیر گذاشته و در رشد نوزاد اختلال ایجاد کند و به طور بالقوه عوارضی مانند زایمان زودرس را به همراه دارد.
تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب مسمومیت در بارداری برای به حداقل رساندن عوارض برای مادر و نوزاد بسیار مهم است که ویزیت های منظم می‌تواند از خطرات بعدی پیشگیری کند.
در مسمومیت بارداری چه بخوریم؟
تغذیه در دوران بارداری بسیار مهم است و در دوران بارداری، در صورت مسمومیت یا پره اکلامپسی، رعایت یک رژیم غذایی سالم و متعادل بسیار مهم است. خوردن غذاهای مغذی به سلامت کلی مادر و کودک کمک می‌کند. در اینجا چند توصیه غذایی وجود دارد که باید در نظر بگیرید:
انواع میوه ها و سبزیجات
طیف وسیعی از میوه ها و سبزیجات رنگارنگ را در وعده های غذایی خود بگنجانید. این ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های ضروری را فراهم می‌کند
غلات کامل
نان، ماکارونی، برنج و غلات سبوس دار را برای افزایش مصرف فیبر انتخاب کنید. این خوراکی‌ها به مدیریت علائمی مانند یبوست و تورم کمک می‌کنند. برای آشنایی با راه های درمان یبوست در بارداری نیز می‌توانید این مطلب را بخوانید.
منابع پروتئین
از منابع پروتئینی بدون چربی مانند مرغ، ماهی، لوبیا، عدس و لبنیات کم چرب استفاده کنید. حداقل 35 گرم پروتئین در روز را هدف قرار دهید.
غذاهای غنی از پتاسیم
غذاهای با پتاسیم بالا می توانند به جایگزینی مایعات از دست رفته و مقابله با اثرات احتباس سدیم، که می تواند به فشار خون بالا کمک کند، کمک کند. منابع خوب پتاسیم شامل موز، آووکادو، اسفناج و سیب زمینی شیرین است.
غذاهای غنی از منیزیم
منیزیم می تواند به آرامش رگ های خونی و بهبود جریان خون کمک کند، که به کاهش فشار خون کمک خواهد کرد. منابع خوب منیزیم شامل سبزیجات با برگ های تیره، آجیل، دانه ها و حبوبات است.
طرز خوابیدن در بارداری را در این مقاله بخوانید.
غذاهای غنی از فلاونوئید
فلاونوئیدها نوعی آنتی اکسیدان هستند که با بهبود عملکرد رگ های خونی به کاهش فشار خون کمک می کنند. منابع خوب فلاونوئیدها شامل انواع توت ها، چای، انگور و سیب است.
اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی های چرب، دانه های کتان و گردو دارای خواص ضد التهابی هستند که ممکن است به کاهش التهاب و بهبود عملکرد عروق خونی کمک کنند.
سبزی های برگ دار
سبزی های برگ دار مانند اسفناج، کلم پیچ و کلم سبز، سرشار از منیزیم، پتاسیم و سایر مواد مغذی هستند که می توانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
زنجبیل
زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است که ممکن است به کاهش التهاب و بهبود جریان خون نیز کمک کند.
زردچوبه
زردچوبه حاوی کورکومین است، ترکیبی که دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و به کاهش التهاب و بهبود جریان خون کمک خواهد کرد.
اگرچه این غذاها ممکن است به کاهش فشار خون کمک کنند، اما نباید به آنها به عنوان تنها درمان مسمومیت بارداری اعتماد کرد. و علائم باید توسط دکتر زنان آنلاین بررسی و در صورت نیاز داروهای دیگری نیز تجویز شود.
علائم مسمومیت بارداری
پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری معمولاً بعد از هفته بیستم بارداری رخ می‌دهد و با فشار خون بالا و آسیب به سایر اندام ها یعنی کبد و کلیه ها مشخص می شود. برخی از علائم رایج پره اکلامپسی عبارتند از:
- فشار خون بالا در بارداری
- پروتئین بیش از حد در ادرار: همچنین به عنوان پروتئینوری شناخته می شود که از طریق آزمایش ادرار تشخیص داده می شود.
- تورم: به خصوص در دست ها، پاها، صورت یا پاها به دلیل احتباس مایعات قابل توجه است.
- سردرد: سردردهای شدیدی که از بین نمی روند یا با تغییراتی در بینایی همراه هستند.
- درد بالای شکم: این درد، معمولاً در زیر دنده ها در سمت راست، اغلب نشان دهنده درگیری کبد است.
- افزایش وزن سریع: افزایش وزن ناگهانی که می تواند بیش از دو پوند در یک هفته باشد.
- تغییر در بینایی: تاری دید، حساسیت به نور یا از دست دادن موقت بینایی.
البته این علائم منحصر به پره اکلامپسی نیستند و در حاملگی‌های طبیعی نیز به دلایل مختلف ممکن است رخ دهند. با این حال، اگر باردار هستید و هر یک از این علائم را دارید، در اولین فرصت با پزشک آنلاین مشورت کنید و مراحل درمان را در خانه خود طی کنید.
درباره ترش کردن معده در بارداری بیشتر بدانید
تقویم و تغذیه هفته به هفته بارداری
تفاوت مسمومیت بارداری خفیف یا پره آکلامپسی خفیف با پره اکلامپسی شدید
پره اکلامپسی خفیف و پره اکلامپسی شدید دو مرحله متفاوت از پره اکلامپسی هستند، یک بیماری مرتبط با بارداری که با فشار خون بالا و آسیب به اندام هایی مانند کلیه ها و کبد مشخص می شود.
پره اکلامپسی خفیف به معنی داشتن فشار خون بالای 140/90 میلی متر جیوه، بدون هیچ گونه شواهدی از پروتئینوری (پروتئین در ادرار) تعریف می شود. این مرحله اغلب به عنوان پره اکلامپسی “مرز” شناخته می شود. پره اکلامپسی خفیف در صورت عدم درمان می تواند در طول زمان به پره اکلامپسی متوسط یا شدید تبدیل شود.
پره اکلامپسی متوسط به معنی داشتن فشار خون بالای 160/110 میلی متر جیوه همراه با پروتئینوری است. پره اکلامپسی متوسط نیز در صورت عدم درمان می تواند به پره اکلامپسی شدید تبدیل شود.
پره اکلامپسی شدید به عنوان داشتن فشار خون بالای 180/110 میلی متر جیوه، همراه با پروتئینوری قابل توجه و تورم، فشار خون بالا و کاهش محدودیت رشد جنین تعریف می شود. پره اکلامپسی شدید نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد و در صورت عدم درمان منجر به عوارض تهدید کننده زندگی برای مادر و نوزاد میشود.
بیشتر بدانید: کبد چرب در بارداری
نحوه تشخیص مسمومیت بارداری
علائم کلی مسمومیت بارداری شامل مواردی چون: فشار خون بالا، سردرد، تغییر بینایی، تورم در صورت، بازوها و پاها، تهوع و استفراغ و درد شکم است.
پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و در مورد سابقه پزشکی شما سؤالاتی می‌پرسد و البته ممکن است آزمایش‌های اضافی را نیز تجویز کند.
- آزمایش خون بارداری
- سونوگرافی برای نظارت بر رشد جنین و بررسی علائم ناراحتی
- تست های تصویربرداری، مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن، برای ارزیابی هرگونه آسیب احتمالی به اندام ها
برای این کار می‌توانید از بخش سونوگرافی در منزل نیز استفاده کنید و این کار را در خانه خودتان انجام دهید
البته بهتر است بدانید که مسمومیت بارداری می‌تواند به سرعت بدتر شود، بنابراین ضروری است در صورت مشاهده علائم فوراً به فکر درمان آن باشید.
راه های پیشگیری از مسمومیت بارداری
پیشگیری از مسمومیت بارداری شامل انجام اقداماتی برای رسیدگی است که در اینجا چند راه برای جلوگیری از پره اکلامپسی وجود دارد:
معاینات منظم دوران بارداری با دکتر زنان و زایمان به شناسایی مشکلات احتمالی در مراحل اولیه کمک کرده و در صورت نیاز امکان درمان سریع را فرآهم خواهد کرد.
تحت کنترل نگه داشتن فشار خون از طریق نظارت و درمان منظم و مدیریت دیابت بارداری از طریق رژیم غذایی، ورزش و دارو و همچنین انجام فعالیت های کاهش دهنده استرس مانند مدیتیشن، یوگا یا تمرینات تنفس عمیق می توانند به کنترل سطح استرس کمک کرده و باعث جلوگیری از فشار خون می‌شوند.
خواب کافی در هر شب نیز می تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت کلی در دوران بارداری کمک کند و البته از خوردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی است نیز، می تواند به حمایت از سلامت کلی در دوران بارداری کمک کند.
نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز، اجتناب از داروهایی مانند آسپرین، ترک سیگار و اجتناب از مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به پره اکلامپسی یا مسمومیت دارویی را کاهش دهد.
در حالی که این اقدامات به جلوگیری از مسمومیت بارداری کمک می‌کند اما زنانی که پره اکلامپسی مکرر را تجربه می‌کنند یا سابقه خانوادگی این بیماری را دارند باید برای تشخیص دقیق‌تر با پزشک مشورت کنند تا در صورت نیاز آزمایش بدهند.
