افسردگی بعد از زایمان یکی از دغدغه های پدر و مادران بعد از فرزندآوری است. دوره بارداری یک دوره متفاوت و منحصر به فرد در زندگی زنان است که میتواند برای برخی چالش برانگیز باشد. این دوره با فرآیندی به نام زایمان به پایان می‌رسد. برای آشنایی با آنچه که یک مادر باردار در طول این دوره تجربه می‌کند میتوانید به مقاله مرتبط با آن در وب‌سایت حال مراجعه کنید. پس از زایمان، مادر با تغییراتی در روح و جسم خود مواجه میشود که میتواند زمینه ساز افسردگی بعد از زایمان در او شود. این بیماری نوعی افسردگی اساسی است که معمولا از چهار هفته اول پس از زایمان شروع میشود. این اختلال با تغییرات شیمیایی، اجتماعی و روانی مرتبط است که به علت تولد نوزاد رخ می‌دهد.
درباره همه علائم زایمان نیز میتوانید این مطلب را مطالعه کنید.
طیف وسیعی از تغییرات جسمی و عاطفی را که مادران جدید تجربه میکنند، افسردگی پس از زایمان می‌نامند که با دارو و مشاوره قابل درمان است. تغییرات شیمیایی شامل افت سریع هورمون‌ها پس از زایمان است. گرچه هنوز رابطه واقعی بین این افت و بروز افسردگی مشخص نشده، اما تحقیقات نشان داده‌اند که هورمون‌های تولید مثل مانند استروژن و پروژسترون که در طول دوره بارداری تا ده برابر افزایش می‌یابد، پس از زایمان به شدت افت میکنند. تنها سه روز پس از زایمان، سطح این هورمون‌ها به میزان قبل از بارداری برمی‌گردد. از این شواهد میتوان نتیجه گرفت که زایمان چه تغییرات ناگهانی و شدیدی را به بدن زن تحمیل می‌کند.
گفتگو با مشاور برای افسردگی زایمان
علاوه بر این تغییرات شیمیایی، تغییرات اجتماعی و روانی مادر شدن و مسئولیت یک کودک هم خطر این نوع افسردگی را افزایش می‌دهد. بیشتر مادران جدید، دچار این مشکل می‌شوند. میتوان گفت از هر ده زن، حداقل یک نفر دچار افسردگی طولانی مدت و شدید میشود. علاوه بر این، نوع شدیدتر این افسردگی که روان‌پریشی بعد از زایمان نامیده میشود هم ممکن است در یک نفر از هر هزار زن روی دهد.
علائم افسردگی بعد از زایمان
علائم افسردگی بعد از زایمان به آسانی قابل تشخیص نیست. بسیاری از زنان در نخستین ماه‌های بعد از زایمان چنین علائمی را تجربه میکنند:
- مشکل در خوابیدن
- تغییرات اشتها
- خستگی مفرط
- تغییرات مکرر خلقی
در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان، نشانه‌های گفته شده در بالا با چنین علائمی همراه است:
- احساس افسردگی. برای مطالعه بیشتر درباره این موضوع میتوانید به مقاله علائم افسردگی مراجعه کنید.
- از دست دادن لذت
- احساس بی‌ارزشی، درماندگی و ناامیدی
- گریه زیاد
- بی‌خوابی یا پر خوابی
- تمایل به آسیب رساندن به خود
- تحریک پذیری بسیار شدید
- فکر کردن به مرگ یا خودکشی
علاوه بر این‌ها، زنان ممکن است در این دوره به وسواس هم دچار شوند که بیشتر مربوط به نگرانی درباره سلامت کودک یا ترس‌های غیر منطقی درباره آسیب یا مشکلات کودک است. اختلال وسواس فکری عملی در دوره پس از زایمان حدود یک تا سه درصد زنان را درگیر می‌کند. برای مطالعه بیشتر درباره درمان وسواس فکری میتوانید مقاله مرتبط با آن را از وب‌سایت حال بخوانید. اختلال وحشت هم ممکن است در این دروه روی دهد. معمولا مجموعه‌ای از این نشانه‌ها در فرد بروز می‌کند. این شرایط وقتی نیاز به رسیدگی و پیگیری پزشکی دارد که:
- علائم بیش از دو هفته ادامه داشته باشد.
- در روند زندگی روزمره مادر اختلال ایجاد شود.
- مادر احساس اضطراب، ترس و وحشت بیش از حد داشته باشد.
- مادر به فکر آسیب رساندن به خود یا نوزاد باشد.
بیشتر بدانید: بهترین روش درمان وسواس کندن مو
دلایل ابتلا به افسردگی بعد از زایمان
عوامل متعددی می‌توانند احتمال ابتلا به افسردگی بعد از زایمان را افزایش دهند؛ از جمله:
- سابقه افسردگی پیش از باردار شدن یا در دوران بارداری. برای مطالعه درباره این که افسردگی چیست، مقاله مرتبط با آن را از وب‌سایت حال بخوانید.
- مشکلات زناشویی
- بارداری ناخواسته
- سابقه این نوع افسردگی در زایمان‌های قبلی یا در بستگان درجه یک
- تعداد فرزندان (هر چه تعداد فرزندان بیشتر باشد، احتمال ابتلا به افسردگی هم در مادر بالا می‌رود).
- داشتن سابقه سندروم پیش از قاعدگی یا دیسفریک پیش از قاعدگی
- نداشتن حمایت اجتماعی مطلوب
- تنها زندگی کردن
هنوز هیچ دلیل قطعی برای افسردگی پس از زایمان شناسایی نشده است. اما میتوان عوامل اثرگذار در آن را به چند دسته زیر تقسیم کرد:
افسردگی مداوم و راه های شناخت و درمان آن را بشناسید
هورمون‌ها
افت چشمگیر هورمون استروژن و پروژسترون بلافاصله پس از زایمان ممکن است نقش مهمی در بروز افسردگی داشته باشد. برخی از هورمون‌های دیگر از جمله هورمون‌های تولید شده در غده تیروئید هم در این دوره به شدت افت کرده و با ایجاد کم کاری تیروئید، احساس خستگی، سستی و افسردگی را در مادر ایجاد می‌کند. برای مطالعه بیشتر درباره این بیماری به مقاله کم کاری تیروئید از وب‌سایت حال مراجعه کنید.
کمبود خواب
نداشتن خواب کافی یا خواب عمیق میتواند مادر را دچار پریشانی، گیجی و مشکلات تمرکز کند. در ضمن برای شناسایی و درمان کولیک نوزاد میتوانید این مطلب را نیز مطالعه کنید.
اضطراب
داشتن اضطراب و استرس مداوم چه در دوران بارداری و چه پس از زایمان هم نقش مهمی در بروز این نوع افسردگی دارد. نگرانی از سلامتی کودک، آینده و توانایی مادر در مراقبت از نوزاد میتواند احساس اضطراب و نگرانی را در او ایجاد کند.
احساس ناخوشایند نسبت به خود
در این دوره ممکن است مادر نسبت به ظاهر خود حس خوبی نداشته باشد یا احساس کند کنترل زندگی خود را از دست داده است. تغییرات ظاهری مثل شل شدن پوست، افزایش وزن، ریزش مو بعد از زایمان و… می‌توانند در افزایش نگرانی مادر نسبت به خود و تشدید افسردگی نقش داشته باشند.
انواع افسردگی را از اینجا بشناسید
تغییرات ظاهری پس از زایمان میتواند در ایجاد و یا تشدید افسردگی در زنان نقش داشته باشد
درمان افسردگی بعد از زایمان
افسردگی پس از زایمان بسته به نوع و شدت علائم آن در زنان مختلف به اشکال متفاوتی درمان میشود. گزینه‌های درمانی شامل داروی ضد اضطراب یا ضد افسردگی، روان درمانی و شرکت در گروه‌های پشتیبانی برای دریافت حمایت عاطفی و آموزش است. در موارد شدید این بیماری، تزریق وریدی داروی جدیدی به نام برکسانولون (زولرسو) ممکن است تجویز شود. در مورد روان‌پریشی پس از زایمان هم پزشک میتواند از داروهای ضد روان‌پریشی برای درمان استفاده کند. در چنین مواردی ممکن است بیمار نیاز به بستری در بیمارستان هم داشته باشد. برای مطالعه بیشتر درباره روش‌های درمان افسردگی میتوانید به مقاله مرتبط با آن در وب‌سایت حال مراجعه کنید.
حمایت خانواده، همسران و دوستان صمیمی میتواند تاثیر بسزایی بر روی روند بهبودی داشته باشد. بهتر است فرد مبتلا به PPD به جای سرکوب کردن احساسات، بتواند آن‌ها را با افراد معتمد در میان بگذارد. سرکوب کردن احساسات، یکی دیگر از پیامدهای PPD به شمار می‌رود که ممکن است روابط فرد با همسران و سایر افراد را تحت تاثیر منفی قرار بدهد.
در این میان، گروه‌های خودیاری مفید هستند. آن‌ها نه تنها راهنمای جامع و سودمندی را در اختیار افراد می‌گذارند؛ بلکه با گرد آوردن سایر والدین‌ها که دچار مشکلات مشابه هستند، احساس انزوا را کاهش می‌دهند.
صحبت درمانی یکی از شیوه‌های درمان افسردگی بعد از زایمان می‌باشد که فرد مبتلا طی آن به هیچگونه دارو نیاز نخواهد داشت. گفتگو با یک روانشناس متبحر باعث گردیده تا احساسات را ساده‌تر بروز یابد و راهی صحیح برای مدیریت آن پیدا شود. برای این کار میتوان به راحتی از خدمات روانشاسی آنلاین سایت حال استفاده کرد.
داروهای ضدافسردگی یکی از راه‌های جدی درمان افسردگی بعد از زایمان به شمار می‌رود. برخی داروهای ضدافسردگی ممکن است حتی پیش از زایمان تجویز شوند و اکثر این داروها در طول دوران بارداری و شیردهی هیچگونه خطری را تهدید نمی‌کنند. در صورتی که زایمان کرده باشید و شیردهی نداشته باشید، احتمال دارد داروهای بیشتری به شمار تجویز شود که آن‌ها را طی طول درمان 6 ماهه یا بیشتر مصرف خواهید کرد.
داروهای تیروئید در برخی مواقع احتمال دارد به فرد مبتلا به PPD کمک کند. اما تجویز داروهای تیروئید تنها در صورتی کارآمد است که سطح هورمون تیروئید فرد بسیار پائین باشد. از این رو، پزشک در وهله نخست سطح هورمون تیروئید را با یک آزمایش خون ساده چک می‌کند و در صورت تشخیص چنین مشکل، با تجویز برخی داروها آن را به حد تعادل می‌رساند.
برخی از زنان به تصور این که در دوران شیردهی امکان استفاده از دارو برای رفع افسردگی خود را ندارند، به سراغ درمان نمی‌روند. در صورتی که با نظر و تشخیص پزشک میتوان حتی در دوره شیردهی هم دارو مصرف کرد. علاوه بر این، حضور منظم در جلسات روان‌درمانی و یا دوره‌های گروه درمانی و آموزشی هم ممکن است برای زنان با داشتن نوزاد سخت باشد. اما نباید فراموش کرد که درمان افسردگی پس از زایمان باید به موقع و پیش از تشدید آن انجام شود تا از طریق ارتقاء کیفیت زندگی زن، شرایط برای پرورش کودک سالم هم فراهم شود.
انتخاب روش مناسب برای درمان، پس از مصاحبه اولیه انجام میشود. پس اگر پزشکی برای شما، حتی در شرایط شیردهی دارو تجویز کرد، حتما مصرف کنید تا به درمان مطلوب برسید. علاوه بر این‌ها، برخورداری از حمایت خانواده، داشتن خواب کافی و تغذیه سالم هم میتواند به درمان کمک کند.
داروهای ضد افسردگی را از اینجا بشناسید
درمان گیاهی افسردگی بعد از زایمان
چندین گیاه وجود دارد که به طور سنتی برای کمک به افسردگی پس از زایمان استفاده می شود. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
1. مخمر سنت جان: این گیاه برای قرن ها برای درمان افسردگی استفاده می شود. با افزایش سطح سروتونین، یک انتقال دهنده عصبی که بر خلق و خوی تأثیر می گذارد، عمل می کند.
2. بابونه: بابونه یک آرام بخش ملایم است که می تواند به آرام کردن اضطراب و تقویت آرامش کمک کند. همچنین به عنوان یک ضد افسردگی خفیف استفاده می شود.
3. اسطوخودوس: اسطوخودوس یکی دیگر از گیاهان آرام بخش است که می تواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند. همچنین نشان داده شده است که برخی از خواص بهبود خلق و خو دارد.
4. بادرنجبویه: بادرنجبویه یک گیاه تسکین دهنده است که می تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. همچنین برای کمک به افسردگی خفیف استفاده می شود.
لطفاً توجه داشته باشید که قبل از استفاده از داروهای گیاهی، به خصوص اگر در دوران شیردهی هستید، مهم است که با نظر دکتر زنان آنلاین این موارد را استفاده کنید.
برای درمان افسردگی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
افسردگی بعد از زايمان دوم
یکی از دلایلی که باعث میشود افسردگی پس از زایمان دوم رخ دهد این است که مادران ممکن است تحت تأثیر مسئولیت‌های اضافی مراقبت از کودک دیگر غرق شوند. خواسته‌های بزرگ کردن دو فرزند ممکن است بیش از آن چیزی باشد که مادر احساس می‌کند از عهده آن بر می‌آید و منجر به احساس افسردگی و اضطراب میشود.
علاوه بر این، تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از زایمان نیز می تواند به افسردگی پس از زایمان کمک کند. این تغییرات می تواند بر خلق و خوی مادر تأثیر بگذارد و منجر به احساس غم و اندوه، خستگی و تحریک پذیری شود.
اگر مادران معتقدند که افسردگی پس از زایمان را تجربه می کنند، بسیار مهم است که به دنبال درمان باشند. درمان ممکن است شامل درمان، دارو یا ترکیبی از هر دو باشد. حمایت خانواده و دوستان نیز می تواند در مدیریت علائم افسردگی مفید باشد.
به طور کلی، افسردگی پس از زایمان دوم یک وضعیت واقعی و جدی است که نیاز به توجه و درمان دارد. با حمایت مناسب، مادران می توانند بر احساس افسردگی خود غلبه کنند و از لذت پرورش چند فرزند لذت ببرند.
افسردگی بعد از زایمان در پدران
پدران جدید هم ممکن است حالتی مشابه افسردگی بعد از زایمان زنان را تجربه کنند. این حالت با غم یا خستگی بیش از حد، اضطراب، تغییر در الگوی معمول خواب و غذا خوردن نمایان میشود. پدران جوانی که قبلا دچار افسردگی بوده‌اند، در روابط زناشویی خود مشکل دارند و یا درگیر مسائل مالی هستند بیش از سایرین در معرض این نوع افسردگی قرار دارند.
افسردگی پدران میتواند به اندازه این بیماری در مادران در روند زندگی آن‌ها تاثیر منفی داشته و باعث اختلال در زندگی و رشد کودک شود. نشانه‌ها و درمان این بیماری در زنان و مردان تقریبا مشابه بوده و نیازمند درک متقابل زن و شوهر در رفع آن است. آیا شما با این نوع افسردگی آشنایی دارید؟
از طریق آزمون افسردگی بک میزان افسردگی را در خود بسنجید.
عوارض افسردگی پس از زایمان
در صورتی که این مشکل درمان نشود، میتواند تاثیرات زیادی در فرد و زندگی زناشویی آن‌ها بگذارد. به طور کلی افسردگی بعد از زایمان ممکن از عوارضی در سه سطح داشته باشد:
عوارض برای مادران
افسردگی پس از زایمان در صورتی که درمان نشود میتواند به یک اختلال افسردگی مزمن تبدیل شود. حتی در صورت درمان هم ممکن است این عارضه در افسردگی‌های بعدی مجددا مشاهده شود و زندگی مادر را تحت تاثیر شدید قرار دهد.
عوارض برای پدران
افسردگی بعد از تولد نوزاد میتواند اثر موجی در اعضای خانواده داشته باشد و همه افراد را درگیر کند. احتمال ابتلای پدران جدید پس از افسردگی مادران زیاد است. گاهی هم پدران بدون این که همسر آن‌ها دچار افسردگی شود، این عارضه را تجربه میکنند.
عوارض برای نوزادان
کودکان مادران مبتلا به افسردگی بیش از سایرین دچار مشکلات عاطفی و رفتاری مثل مشکلات خواب، غذا خوردن، گریه زیاد و تاخیر در گفتار می‌شوند.
تست افسردگی پس از زایمان
تشخیص افسردگی پس از زایمان کار آسانی نیست. چون بسیاری از زنان به دلیل تحول بزرگی که در زندگی آن‌ها ایجاد شده ممکن است احساس سردرگمی، غم، افسردگی و نوسانات خلقی را تجربه کنند. از سوی دیگر، بروز تغییرات هورمونی شدید میتواند زنان را دچار چالش بزرگی کند. اما همه افرادی که احساس غم و ناراحتی پس از زایمان دارند، به افسردگی بعد از زایمان دچار نیستند. این نشانه‌ها زمانی که بیش از دو هفته ادامه داشته باشد و زندگی او را دچار اختلال کند، نگران کننده بوده و باید بررسی شوند. آزمون دقیقی را نمی‌توان برای تشخیص قطعی آن معرفی کرد، اما میتوان از طریق بررسی پاسخ‌های افراد به سوالاتی در این امور، درگیری آن‌ها با این عارضه را شناسایی کرد.
در زیر لیستی از سوالات مربوط به تجربیات زندگی زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان آورده شده است. پاسخگویان باید سوالات را به دقت خوانده و مشخص کنند که آیا این افکار یا رفتارها را در دوران بارداری یا چهار هفته پس از زایمان تجربه کرده‌اند یا خیر. در صورتی میتوانید به سوالات پاسخ مثبت بدهید که حداقل دو هفته و تقریبا هر روز آن علائم را داشته‌اید. اگر امتیاز هر پاسخ گزینه اول را ۵ و آخرین گزینه را یک در نظر بگیریم، مجموع امتیازات بین ۱۰ تا ۵۰ است (۱۰ برای کمترین حد و ۵۰ برای بیشترین حد). هر چه امتیاز شما بیشتر باشد، احتمال وجود افسردگی در شما بیشتر است. فراموش نکنید که این آزمون جایگزین تشخیص رسمی توسط پزشک نمی‌شود. پس بهتر است از یک روانشناس یا روانپزشک مجرب کمک بگیرید.
بیشتر بدانید: تاثیر استرس بر پریود
سوالات آزمون افسردگی پس از زایمان عبارتند از:
- من به انجام کارهایی که در گذشته برایم لذت‌بخش بود علاقه‌ای ندارم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- احساس بی انگیزگی و ناامیدی دارم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- به خواب رفتن یا خواب عمیق برایم دشوار است یا بیشتر اوقات تمایل دارم که بخوابم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- انرژی کافی برای انجام ساده‌ترین کارها را ندارم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- من به عنوان یک مادر احساس ناکامی می‌کنم و از این که یک مادر شاد نیستم، احساس گناه دارم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- به فکر آسیب رساندن به خودم هستم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- به سختی می‌توانم تمرکز کنم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- احساس می‌کنم دچار کندی در زندگی، حرکت، رفتار و گفتار شده‌ام و آرام‌تر از گذشته فکر می‌کنم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- بدون دلیل خاصی احساس اضطراب و ترس دارم.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
- احساسی که در حـال حاضر دارم امکان لذت بردن از زندگی و ادامه وضعیت روزمره‌ام را دشوار کرده است.
همیشه
اغلب اوقات
گاهی اوقات
به ندرت
هرگز
بیشتر بدانید: نابودی فیبروم
افسردگی بعد از زایمان سزارین
به نظر می‌رسد بین ۸۰ تا ۸۵ زنان، بدون در نظر گرفتن نوع زایمان، افسردگی پس از آن را تجربه میکنند. این نوع افسردگی خفیف و کوتاه مدت بوده و پس از حدود ۱۰ روز خود به خود رفع میشود. از این بین، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مادران، شکل شدیدتری از افسردگی را بعد از تولد فرزند خود تجربه میکنند که معمولا نیاز به بررسی و مداخله پزشکی دارد.
درباره هزینه سزارین و پرداخت اقساطی آن این مطلب را بخوانید.
برخی از پزشکان معتقدند که زایمان طبیعی، کمتر از زایمان سزارین مادر را در معرض افسردگی قرار می‌دهد. سزارین اورژانسی ظاهرا سهم بیشتری در ابتلای زنان به افسردگی دارد، چرا که مادر را در معرض تجربه استرس شدیدتر و ضعف جسمی ناشی از پشت سر گذاشتن عمل جراحی قرار می‌دهد. البته بروز آن به شرایط دیگری مانند وضعیت خانوادگی، رابطه با همسر، وضعیت بهداشتی و آموزش‌های دریافت شده توسط مادر در طول دوران بارداری هم بستگی دارد.
افسردگی بعد از زایمان و علائم آن
افسردگی بعد از زایمان، یکی از اختلالات پس از زایمان در مادران و حتی تازه پدران است. با آنکه علت دقیق افسردگی پس از زایمان هنوز مشخص نشده اما برخی از عوامل در ابتلا به آن نقش بسزایی دارند. بنابراین، میتوان با در نظر گرفتن این عوامل و مراجعه زودهنگام به پزشک در صدد درمان آن برآمد. درباره زمان و دلایل مراجعه به روانپزشک میتوانید مطلب مشخص شده را نیز مطالعه کنید
افسردگی بعد از زایمان (PPD)، نوعی افسردگی است که برخی زنان را پس از تولد نوزاد تحت تاثیر قرار می‌دهد. غم و اندوه، اختلال خواب، تغییر الگوهای خوردن، کم انرژی بودن، اضطراب و زودرنجی از جمله علائم افسردگی پس از زایمان به شمار می‌رود.
این شرایط معمولا طی 4 تا 6 هفته پس از زایمان رخ می‌دهد اما ظهور علائم آن ممکن است تا چندین ماه به طول بیانجامد.
هنوز مشخص نیست چرا افسردگی پس از زایمان رخ می‌دهد اما برخلاف تصور برخی مادران، افسردگی به معنای عدم علاقه به تازه وارد خانواده نیست. افسردگی پس از زایمان تنها یک اختلال روانشناسی است که با گروه‌های حمایتی، مشاوره و برخی داروها درمان میشود. هر مادری که پس از زایمان متوجه علائم PPD شود، باید با مشاوره آنلاین روانشناسی گفتگو کنید
این نوع افسردگی تنها مادران را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. مطالعه‌ای نشان داده است، حدود 10 درصد از تازه پدران دچار افسردگی بعد از زایمان همسرانشان شدند که بالاترین میزان آن میتواند 3 تا 6 ماه پس از زایمان رخ بدهد.
دلیل افسردگی بعد از زایمان
دلیل افسردگی بعد از زایمان چندان مشخص نیست اما انتظار می‌رود که بنا بر عوامل متعدد و تحت برخی شرایط خاص اتفاق بیافتد. افسردگی معمولا طی رویدادهای عاطفی و استرس‌زا یا تغییرات بیولوژیکی ناشی از عدم توازن مواد شیمیایی مغز و یا هردوی این‌ها رخ می‌دهد.
برخی از عوامل ذیل ممکن است PPD را به دنبال داشته باشند:
- تغییرات فیزیکی دوران بارداری
- سن پایین زایمان
- درگیری زناشویی
- نگرانی بیش از حد درباره کودک و احساس مسئولیت به عنوان والدین در قبال فرزند
- درد زایمان و وضع حمل سخت یا طاقت فرسا
- فقدان حمایت خانوادگی
- نگرانی حول روابط
- مشکلات مالی
- تنهایی حاصل از عدم وجود دوستان صمیمی و اعضای خانواده
- سابقه مشکلات سلامت روانی
- عواقب سلامتی زایمان از جمله بی‌اختیاری ادرار، کم خونی، نوسانات فشار خون و تغییرات متابولیسم
- تغییرات هورمونی به دلیل کاهش شدید و ناگهانی سطوح استروژن و پروژسترون پس از زایمان
- اختلال در چرخه خواب
علاوه بر عوامل متعدد فوق، مشکلات مربوط به شیردهی نیز ممکن است با افسردگی پس از زایمان مرتبط باشد. بر اساس مطالعه‌ای که در دانشگاه چپل هیل ِ کارولینای شمالی انجام شد، تازه مادرانی که تا دو هفته پس از تولد نوزاد مشکلات شیردهی را تجربه میکنند تا دو ماه آینده بیشتر در معرض ابتلا به PPD خواهند بود.
با این حـال که دلیل افسردگی پس از زایمان همچنان دقیق و مبرهن نیست اما افرادی که سابقه افسردگی خانوادگی دارند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به PPD هستند. همینطور مطالعات نشان داده است، افرادی که اختلال دو قطبی در آن‌ها شناسایی شده نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض افسردگی بعد از زایمان هستند.
درمان افسردگی بعد از زایمان
مهمترین گام در جهت درمان افسردگی بعد از زایمان تشخیص مشکل است. اگر والدینی که به تازگی بچه‌دار شده‌اند احساس میکنند دچار علائم افسردگی پس از زایمان هستند، باید به پزشک متخصص مراجعه نمایند. اگرچه ممکن است درمان چند ماه و یا حتی بیشتر به طول بیانجامد اما به خاطر داشته باشید که این اختلال قابل درمان است.
حمایت خانواده، همسران و دوستان صمیمی میتواند تاثیر بسزایی بر روی روند بهبودی داشته باشد. بهتر است فرد مبتلا به PPD به جای سرکوب کردن احساسات، بتواند آن‌ها را با افراد معتمد در میان بگذارد. سرکوب کردن احساسات، یکی دیگر از پیامدهای PPD به شمار می‌رود که ممکن است روابط فرد با همسران و سایر افراد را تحت تاثیر منفی قرار بدهد.
در این میان، گروه‌های خودیاری مفید هستند. آن‌ها نه تنها راهنمای جامع و سودمندی را در اختیار افراد می‌گذارند؛ بلکه با گرد آوردن سایر والدین‌ها که دچار مشکلات مشابه هستند، احساس انزوا را کاهش می‌دهند.
صحبت درمانی یکی از شیوه‌های درمان افسردگی بعد از زایمان می‌باشد که فرد مبتلا طی آن به هیچگونه دارو نیاز نخواهد داشت. گفتگو با یک روانشناس متبحر باعث گردیده تا احساسات را ساده‌تر بروز یابد و راهی صحیح برای مدیریت آن پیدا شود.
داروهای ضدافسردگی یکی از راه‌های جدی درمان افسردگی بعد از زایمان به شمار می‌رود. برخی داروهای ضدافسردگی ممکن است حتی پیش از زایمان تجویز شوند و اکثر این داروها در طول دوران بارداری و شیردهی هیچگونه خطری را تهدید نمی‌کنند. در صورتی که زایمان کرده باشید و شیردهی نداشته باشید، احتمال دارد داروهای بیشتری به شمار تجویز شود که آن‌ها را طی طول درمان 6 ماهه یا بیشتر مصرف خواهید کرد.
داروهای تیروئید در برخی مواقع احتمال دارد به فرد مبتلا به PPD کمک کند. اما تجویز داروهای تیروئید تنها در صورتی کارآمد است که سطح هورمون تیروئید فرد بسیار پائین باشد. از این رو، پزشک در وهله نخست سطح هورمون تیروئید را با یک آزمایش خون ساده چک می‌کند و در صورت تشخیص چنین مشکل، با تجویز برخی داروها آن را به حد تعادل می‌رساند.
پیشگیری از افسردگی پس از زایمان
اگر شما سابقه افسردگی قبلی دارید یا بعد از زایمان قبلی خود به این نوع افسردگی دچار شده‌اید، لازم است که در طول دوران بارداری یا پیش از آن، پزشک خود را مطلع کنید. مراقبت‌ها برای جلوگیری از افسردگی پس از زایمان به دو بخش تقسیم میشود:
مراقبت‌های دوران بارداری
در این دوره پزشک میتواند مادر باردار را از نظر علائم و نشانه‌های افسردگی تحت نظر داشته باشد. او احتمالا در طول این دوره یک پرسشنامه غربالگری افسردگی برای بیمار ایجاد می‌کند. افسردگی‌های خفیف این دوره را میتوان با شرکت در گروه‌های حمایتی، مشاوره و یا سایر روش‌های درمانی کنترل کرد. در برخی موارد استفاده از داروهای ضد افسردگی هم در این دوره تجویز میشود.
مراقبت‌های پس از زایمان
مشاوره منظم با پزشک به شناسایی زودهنگام افسردگی پس از زایمان کمک می‌کند. افرادی که سابقه افسردگی دارند لازم است بلافاصله پس از زایمان توسط پزشک از نظر وجود علائم افسردگی بررسی شوند تا در صورت وجود علائم، درمان خود را آغاز کنند.
پزشک مناسب برای افسردگی بعد از زایمان
احساس زنان مختلف پس از تجربه زایمان میتواند بسیار متفاوت باشد. در بعضی زنان احساس اضطراب، غم و ناامیدی جای شادی را می‌گیرد و گذران زندگی و امور روزمره آن را برای آنان دشوار می‌کند. این حـال غم، ناامیدی و پوچی در صورت تداوم بیش از دو هفته، نشانه‌هایی از افسردگی پس از زایمان است. این نوع افسردگی مانند انواع دیگر این بیماری نیاز به مداخله پزشکی داشته و با استفاده از درمان مناسب به خوبی قابل مهار است. چنان‌چه شما یا اطرافیانتان به این عارضه دچار هستید، زمان را از دست ندهید و در اولین فرصت، از طریق سامانه خدمات آنلاین حال مشاوره روانشناسی آنلاین بگیرید. برای درمان افسردگی بعد از زایمان علاوه بر مشاوره پزشکی، به کمک و یاری اطرافیان به خصوص همسر نیاز است.
