راه های درمان افسردگی زیاد است  اما از آنجا که افسردگی فراتر از غمگین بودن و احساس نا‎خوشایند چند روزه است، بنابراین درمان آن بسیار مهم و حیاتی است. برخی از مردم فکر می‌‎کنند که افسردگی یک بیماری واقعی نیست! اما باید بدانید که این مسئله یک بیماری واقعی با علائم واقعی است. علائم افسردگی در افراد مختلف متفاوت است و اغلب مبتلایان به آن، برداشتن اولین قدم برای درمان افسردگی را بسیار دشوار می‌‎دانند.

بعضی از متخصصان معتقدند که هیچ یک از روش‌‎های رفع افسردگی کاملا قطعی نیستند اما با درمان به‌‎موقع این بیماری می‌‎‎توان یک زندگی عادی و طبیعی داشت. خبر خوب این است که طیف وسیعی از روش‎‌های درمانی توسط متخصصان در دسترس است و می‎‌توان مانند یک بیماری جسمی، به درمان آن هم پرداخت. اما در حقیقت افسردگی چیست و چه شکل‌هایی می‌تواند داشته باشد؟ افسردگی انواع مختلفی دارد که نوع اساسی، افسردگی فصلی، اختلال پیش از قاعدگی، مانیک و… از مهم‌‎ترین آن هستند.

راه های درمان افسردگی

راه های درمان افسردگی چندین مورد است که در ادامه به آن‌ها اشاره میکنیم:

روان درمانی

این نوع درمان شامل صحبت با یک متخصص سلامت روان، مانند یک درمانگر یا روانشناس است که می تواند به مسائلی مانند الگوهای تفکر منفی، استرس و مشکلات روابط کمک کند. این رو‎ش‎‌ها که به درمان گفتاری هم معروفند، از موثر‎ترین راه‌‎ها در رفع افسردگی هستند. این روش‌‎ها به شما کمک می‌‎کنند تا الگوهای تفکر خود را تغییر دهید و مهارت‌‎های کاهش استرس و درگیری‎‌های زندگی را بهتر یاد بگیرید.

این روش‌‎ها با شناسایی و تغییر افکار غیر مفید، به شما کمک می‌‎کنند تا روان خود را سالم نگه دارید. از مهم‎‌ترین ‌روش‌‎های درمان روانشناختی می‎‌توان به رفتار درمانی شناختی (CBT)، درمان بین فردی (IPT)، رفتار درمانی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‎‌آگاهی (MBCT) اشاره کرد. رفتار درمانی شناختی رایج‌‎ترین و مهم‎‌ترین روش درمان روانشناختی افسردگی است. این روش با کمک به تغییر الگوهای تفکر افراد، می‌‎کوشد تا آن‎ها را از افسردگی رها کند.

دارو یکی از راه های درمان افسردگی

به‎‌کارگیری داروهای ضد افسردگی یکی از روش‌‎های درمان این بیماری است. وقتی فرد یک دوره متوسط تا شدید افسردگی را تجربه می‌‎کند، ممکن است نیاز به مصرف این داروها داشته باشد. این داروها اغلب در شرایطی تجویز می‌‎شوند که روش‎‌های درمانی دیگر موثر نبوده و یا به دلیل شدت بیماری و عدم دسترسی به درمان، انجام روش‌‎های روانشناختی امکان‌‎پذیر نباشد. افراد مبتلا به انواع خاصی از افسردگی مثل اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی باید حتما تحت درمان دارویی قرار گیرند. تصمیم‌‎گیری در مورد این که از کدام داروی ضد افسردگی برای درمان چه نوعی از این بیماری و در چه دوزی استفاده شود، فقط بر عهده پزشک متخصص است.

این داروها می‌‎توانند احساس بهتری در افراد ایجاد کنند، اما شخصیت و طرز فکر آن‎ها را تغییر نمی‌‎دهند. از سویی این داروها مانند هر داروی دیگری عوارض خاص خودش را هم دارد از جمله حالت تهوع، سرگیجه، تعریق، خشکی دهان، افزایش وزن و…. در صورت طولانی شدن این علائم باید به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت نیاز داروی دیگری برای شما تجویز کند. مدت زمان مصرف دارو به شدت بیماری، شرایط و نحوه واکنش آن‎ها به درمان بستگی دارد. قطع داروهای ضد افسردگی باید به تدریج و تحت نظر پزشک انجام شود.

ورزش

نشان داده شده است که ورزش بر سلامت روان از جمله افسردگی تأثیر مثبت دارد. فعالیت هایی مانند پیاده روی، دویدن، شنا و دوچرخه سواری ممکن است به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک کند. ورزش یکی از راه های درمان افسردگی بدون دارو می‌باشد

خواب کافی

خواب کافی هم برای سلامت جسمی و هم برای سلامت روان مهم است. افراد مبتلا به افسردگی ممکن است با مشکلات خواب دست و پنجه نرم کنند، بنابراین بهبود بهداشت خواب می تواند کمک کننده باشد. این روش نیز یک روش راه های درمان افسردگی بدون دارو به حساب می‌آید.

مراقبت از خود

علاوه بر درمان دارویی و مشاوره روانشناختی، مدیریت بیماری توسط خود فرد یکی از روش‎‌های درمان است که به بیمار کمک می‎‌کند تا با این بیماری کنار آمده و برای بهبود حـال خود تلاش کند. تاثیر این روش‌‎ها بسیار فراتر از تصور است و نقش کلیدی در درمان دارد. از جمله:

• داشتن فعالیت اجتماعی و کاری
• تعیین کردن هدف
• ورزش کردن
• خوردن غذاهای سالم
• به اندازه کافی خوابیدن و داشتن خواب راحت
• پذیرش مسئولیت
• دور کردن افکار منفی
• استفاده از مکمل‌‎های غذایی مثل ویتامین دی و اسید فولیک
• انجام دادن کار جدید

افسردگی غیر معمول را در این مطلب بیشتر بشناسید

درمان های تحریک مغز

درمان های تحریک مغز، مانند درمان تشنج الکتریکی (ECT) و تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر (rTMS) نیز ممکن است برای درمان افسردگی در برخی موارد استفاده شود.

توجه به این نکته ضروریست که بهترین برنامه درمانی برای افسردگی به شرایط فردی بستگی دارد و افراد ممکن است نیاز داشته باشند که روش‌های مختلفی را برای یافتن بهترین روش برای آنها امتحان کنند. مهم است که با یک پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید تا یک برنامه درمانی شخصی ایجاد کنید.

درباره افسردگی موقعیتی و راه های شناخت و درمان آن بیشتر بدانید

علائم خفیف افسردگی را می‌‎توان با یادگیری شرایطی که به تغییر سبک زندگی منجر می‌‎‎‌شوند (مثل ورزش کردن) و درمان‌‎های روانشناختی ارائه شده توسط مشاور متخصص درمان کرد. در افسردگی خفیف به ندرت از دارو برای درمان بیمار استفاده می‌‌شود. هر چه بیماری شدت بیشتری پیدا کند، نیاز به مداخلات جد‎‌تر پزشکی، دور‎ه‎‌های روان‌‎درمانی پیشرفته‌‎تر و تجویز دارو خواهد بود. توصیه می‎‌شود که برای برطرف کردن افسردگی شدید تا متوسط از ترکیب روش‎‌‌های مختلف به جای یک نوع درمان خاص استفاده شود. متداول‌‎ترین روش‌‎های رفع افسردگی روا‌ن‌‎درمانی، دارو، خانواده یا زوج درمانی، بستری در بیمارستان و روش‌‎های کمک به خود است که در ادامه به معرفی پر‎کاربرد‎ترین این روش‌‎ها می‎‌پردازیم.

ورزش کردن یک راه ساده اما بسیار موثر در کنترل و درمان اختلالات روحی مثل افسردگی است

درباره روان پریشی و درمان آن بیشتر بدانید

درمان افسردگی شدید در زنان

افسردگی در زنان ممکن است علائم و نشانه‌‎های متفاوتی داشته و یا احتمال بروز برخی از نشانه‌‎ها در آنان بیشتر از مردان باشد؛ از جمله احساس پوچی، احساس گناه، عدم لذت از زندگی، بی توجهی به فرزندان، تغییرات اشتها، مشکلات گوارشی، حساسیت پستان‎‌ها، گریه مداوم، وحشت‌‎زدگی و…. هم‎چنین احتمال بروز افسردگی در زنان به دلیل کمبود آهن و اسید فولیک بالاتر است. از طرفی ممکن است که این بیماری به دلیل وجود اختلالات پیش از قاعدگی و مشکلاتی از این دست که علائمی مشابه افسردگی دارند، دیرتر تشخیص داده شود. افسردگی شدید زمانی تشخیص داده می‌‌شود که تحریک‌‎پذیری و افکار خودکشی بیش از هر زمان دیگری به سراغ فرد بیاید. مداخله پزشکی در این مرحله برای درمان بسیار ضروری است.

به هرحال لازم است که زنان به محض احساس افسردگی یا مشاهده نشانه‎‌ها نسبت به درمان مصمم باشند. رایج‌‎ترین گزینه‌‎های درمانی برای آنان، مصرف دارو و روان‎‌درمانی است. البته ضروری است که در صورت باردار بودن، آن را به پزشک اطلاع دهید؛ چون بسیاری از داروهای ضد افسردگی می‌‌توانند اثر منفی بر جنین داشته باشند. داشتن فعالیت‌‎های اجتماعی مفرح، ورزش منظم و پذیرش یک مسئولیت جدید می‌‎تواند شرایط روانی بیمار را دگرگون کند. به زنان توصیه می‌‎شود که برای رفع افسردگی:

• از انزوا فاصله گرفته و حمایت اجتماعی و خانوادگی دریافت کنند.
• به سلامت جسمی و روانی خود از طریق کاهش استرس، چکاپ منظم و… اهمیت دهند.
• فعالیت بدنی کافی و منظم داشته باشند.
• با کاهش مصرف شکر، فست‎‌فودها و افزایش مصرف غذاهای سالم و مغذی، به کاهش علائم افسردگی کمک کنند.
• از معجزه نور خورشید غافل نشوند و هر روز به مقدار کافی آفتاب بگیرند.
• افکار منفی درباره خانواده، فرزندان و شرایط زندگی را رها کنند.

بیشتر بخوانید: تست کرونا در منزل

بهره بردن از نور خورشید یک راه ارزان برای درمان افسردگی به ویژه در زنان است

درمان افسردگی شدید در مردان

برخی از علائم افسردگی از جمله عصبانیت، تحریک‎‌پذیری، پرخاشگری، اختلالات جنسی، خواب زیاد، دردهای جسمی، گرایش به مصرف مواد مخدر و الکل، کناره‌‎گیری از خانواده و دوستان و ناتوانی در مسئولیت‌‎پذیری در مردان بیش از زنان مشاهده می‌‎شود. البته بروز این علائم در همه مردان یکسان نیست. تشخیص افسردگی در مردان ممکن است کمی دشوارتر باشد، چون آن‌‎ها اغلب از بیان احساسات خود پرهیز می‌‎کنند.

از سوی دیگر آن‎‌ها کمتر به دریافت خدمات پزشکی و آغاز درمان تمایل دارند. حمایت خانواده و تشویق آن‎‌ها به پذیرش بیماری و درمان آن در مردان بسیار حیاتی است. اگر بیمار به دلیل افسردگی به مصرف مواد مخدر و الکل روی آورده است، کاهش مصرف و درمان آن‌‎ها هم می‎‌تواند در بهبود حـال وی اثر‎گذار باشد. البته نباید انتظار معجزه داشته باشید. خروج یکباره از افسردگی امکان‌‎پذیر نیست. این کار نیاز به مداومت و صبر کافی دارد. حمایت اطرافیان می‌‎تواند بیمار را به ادامه درمان تشویق کند. به نظر شما علت مقاومت مردان در مقابل برطرف کردن افسردگی و سایر مشکلات مشابه چیست؟

راه های درمان افسردگی در مردان شامل موارد زیر می‌باشد:

• به اندازه کافی در جمع‌‎های صمیمی و دوستانه وقت بگذرانند.
• به طور منظم ورزش کنند.
• اهداف خود را خرد کرده تا پس از رسیدن به هر هدف کوچک، احساس رضایت‌مندی از خود را تجربه کنند.
• تصمیم‌گیری در مورد مسائل مهم زندگی را به بعد از بهبود حـال خود موکول کنند.
• برنامه کاری، غذایی، تفریحی و استراحت منظم روزانه داشته باشند.
• در مقابل مصرف دارو مقاومت نکنند.

درمان افسردگی بعد از زایمان

یکی از شایع‎‌ترین انواع افسردگی، پس از زایمان روی می‌دهد. احتمال بروز آن در افرادی با سابقه خانوادگی یا کسانی که پیش از بارداری به درجاتی از افسردگی دچار بودند بیشتر است، اما هر کسی می‌تواند به آن مبتلا شود. بارزترین نشانه‎‌های آن شامل گریه بیش از حد، احساس خشم، کناره‌‎گیری از نوزاد، احساس بی‎‌حسی و قطع ارتباط با نوزاد یا صدمه زدن به او، احساس گناه در مورد مادر خوب نبودن و وجود تردید و نگرانی در توانایی پرورش کودک است. این بیماری در صورت رها شدن ممکن است ماه‌ها طول کشیده و به یک افسردگی مزمن تبدیل شود. افسردگی پس از زایمان نباید عادی و به عنوان بخشی از زندگی جدید زن پس از زایمان پذیرفته شود. این یک بیماری است که نیاز به درمان دارد. قطع شدن پیوند بین مادر و نوزاد به ویژه در اولین روزهای پس از تولد ممکن است اثرات دائمی بر زندگی نوزاد بگذارد. تحقیقات نشان داده که کودکان مادران مبتلا به افسردگی پس از زایمان بیش از حد گریه می‎‌کنند و ممکن از در خوابیدن و تغذیه مشکل داشته باشند.

راه های درمان افسردگی بعد از زایمان مشابه انواع دیگر افسردگی است. انتخاب بهترین روش برای درمان به علائم بیماری، شدت آن و ترجیح شخصی بیمار دارد. برخی از روش‎‌های درمانی ممکن است برای شخصی مفید ولی برای دیگری کارا نباشد. اولین دارویی که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا و مختص افسردگی پس از زایمان تایید شد برکسانولون نام دارد. دریافت این دارو از طریق تزریق و در مدت زمان ۶۰ ساعت در یک محیط خاص و تحت مراقبت کادر درمانی، توسط پزشک انجام می‌‎شود. این دارو با کمک به تنظیم سطح هورمون‎‌هایی که در دوره بارداری تغییر کرده‌‎اند، به درمان بیماری افسردگی می‌‎پردازد. از عوارض آن می‌‎توان به خواب‌آلودگی غیر معمول، خشکی دهان، سرگیجه و غش کردن اشاره کرد.

نقش حمایت خانواده به ویژه همسر در درمان بیماری افسردگی پس از زایمان بسیار پررنگ است

درمان سریع افسردگی

افسردگی به یک باره ایجاد نمی‌‎شود که به دنبال درمان فوری برای آن باشیم. افسردگی اغلب با تغییر آهسته و تدریجی خلق و خو آغاز می‌‎شود، به صورتی که حتی ممکن است خود بیمار هم متوجه آن نشود. اما نکته مهم در درمان آن، اقدام فوری و به موقع است. یعنی به محض مشاهده اولین علائم، باید با مراجعه به پزشک متخصص، بررسی‌‎های اولیه را انجام و معالجه را آغاز کرد. هر چه روند درمان سریع‌‎تر آغاز شود، احتمال این که درمان زودتر و با کیفیت بیشتر انجام شود هم بالاتر می‌‎رود. پیگیری درمان، مصرف منظم دارو (در صورت تجویز توسط پزشک)، داشتن فعالیت بدنی کافی و تغذیه سالم، حضور در فعالیت‌‎های اجتماعی و انجام تمریناتی برای تقویت افکار مثبت، راه‌کارهایی هستند که می‌‎توانند به درمان سریع‎‌تر افسردگی کمک کنند. وقفه در درمان و عدم توجه به تمرینات ذهنی می‌‎تواند روند درمان را بسیار طولانی کرده و یا باعث عدم دستیابی به نتیجه مورد انتظار شود.

افسردگی یک بیماری قابل درمان است، اما درمان قطعی آن به شدت افسردگی و رسیدگی به موقع بستگی دارد. شروع زودهنگام درمان، احتمال‎ رسیدن به درمان قطعی را به ویژه در میان جوانان افزایش می‌‎دهد. بسیاری از افراد که برای درمان این بیماری به پزشک مراجعه می‌‎کنند به راحتی درمان شده و روال زندگی عادی و طبیعی خود را در پیش می‌‎گیرند. اما در صورت بی‌‎توجهی به درمان، قطع خودسرانه دارو یا فرآیند درمان، انتخاب روش‎‌های ناکارآمد و عدم مدیریت افسردگی توسط خود فرد، ممکن است بیماری مزمن شده و در مواردی بدتر هم شود. برخی از بیماران در شرایط شدید افسردگی، نیاز به مراقبت مادام‌‎العمر، مشاوره افسردگی و مصرف دارو به صورت منظم و همیشگی دارند و ممکن است در صورت تغییر در این برنامه، بیماری آن‌‎ها تشدید شود.

درمان افسردگی شدید

بهترین راه برای درمان افسردگی شدید از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل بسیاری مانند شدت افسردگی، سلامت کلی فرد و سابقه درمان سلامت روان بستگی دارد. برخی از درمان های موثر برای افسردگی شدید شامل درمان، دارو درمانی و تغییر شیوه زندگی است. درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی درمان است که برای درمان افسردگی موثر است. داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است توسط پزشک تجویز شود.

علاوه بر این، ایجاد تغییرات در سبک زندگی، مانند ورزش منظم، خوردن یک رژیم غذایی متعادل، خواب کافی و اجتناب از مواد مخدر و الکل، می تواند به مدیریت علائم افسردگی کمک کند. اگر شما یا کسی که می شناسید با افسردگی شدید دست و پنجه نرم می کنید، بسیار مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشید.

مشاوره با روانشناس یکی از راه های درمان افسردگی

افسردگی می‌‎تواند یک بیماری موقتی یا طولانی‌‎مدت باشد. ممکن است که درمان در برخی از موارد برای آن موثر نبوده و برای همیشه نیاز به کنترل و رسیدگی داشته باشد. بهترین روش برای درمان و کنترل این بیماری، آگاهی بیمار نسبت به علائم و حالات خود است که می‌‎تواند به درمان به موقع کمک کند. فرد باید یاد بگیرد که آگاهانه از خود مراقبت کرده و در صورت بروز تغییرات جزئی در وضعیت روحی خود، نسبت به بهبود حـال خود اقدام کند. راهنمایی گرفتن از یک مشاور با تجربه در این میان، نقش کلیدی دارد. ولی گاهی دسترسی به چنین شخصی آسان نیست. اگر می‌‎خواهید مشاور خود را همیشه و همه جا با خود داشته باشید، کافی است که به وب‎سایت و اپلیکیشن حال مراجعه کنید.

در بخش مشاوره آنلاین روانشناسی با پزشکان و مشاوران این سامانه در کمترین زمان ممکن و در تمام ساعات و روزهای هفته امکان‌‎پذیر است. با حال دیگر بهانه‌‎ای برای عدم درمان بیماری افسردگی ندارید و می‌‎توانید پاسخ سوالات خود را به سرعت دریافت کنید. درمان افسردگی نیاز به صبوری، مداومت و پیگیری دارد. هیچ وقت برای رسیدن به درمان مناسب عجله نکنید و ناامید نشوید. شما چطور از روش‎‌های گفته شده برای درمان بیماری افسردگی کمک می‎‌گیرید؟

سوالات متداول