قرص الانزاپین / داروی الانزاپین برای چه بیماری هایی تجویز می‌شود

این مطلب مورد تایید دکتر نگین زنگنه نیا می‌باشد

قرص الانزاپین یک داروی ضدروان‌پریشی است. به این داروها آنتی‌سایکوتیک آتیپیک می‌گویند. داروهای ضدروان‌پریشی از دهه 1990 میلادی تولید شده‌اند و برای درمان بیماری‌هایی مثل اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی تجویز می‌شوند. البته الانزاپین اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی را درمان نمی‌کند، بلکه برای کنترل علائم این بیماری‌ها مصرف می‌شود.

الانزاپین در سال 1971 برای نخستین بار تولید شد. اما بیش از بیست سال طول کشید که تجویز آن در ایالات متحد آمریکا مورد تأیید قرار گیرد. اکنون این دارو به دو صورت در دسترس است: قرصی که در دهان حل می‌شود و داروی تزریقی.

الانزاپین چیست و برای چه بیماری های استفاده می‌شود؟

نام تجاری قرص الانزاپین زیپرکسا است. در این بخش می‌خواهیم دربارۀ این دارو بیشتر بگوییم و مصارفش را توضیح دهیم.

الانزاپین (Olanzapine) چیست؟

همان‌طور که در مقدمه بحث اشاره کردیم، الانزاپین در درجۀ اول برای کنترل علائم بیماری‌هایی مثل اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی تجویز می‌شود. اما این دارو در درمان بیماری‌های روانی دیگری مثل وسواس، افسردگی و اضطراب هم کاربرد دارد که در این مطلب درباره‌اش توضیح خواهیم داد.

شیوۀ اثرگذاری این دارو کاملا روشن نیستند. اما داروی الانزاپین به طور کلی بر پیام‌رسان‌های شیمیایی طبیعی در مغز اثر می‌گذارد، یا به عبارت دیگر یک داروی مهارکننده بازجذب دوپامین و سروتونین است.

البته داروی الانزاپین فوراً اثر نمی‌کند. ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد که این دارو تأثیر خود را در کنترل علائم نشان بدهد. گرچه شروع مصرف این دارو ممکن است باعث شود که بیمار احساس آرامش بیشتری داشته باشد.

قرص الانزاپین را فقط می‌توان با تجویز پزشک و نسخه تهیه کرد. همچنین نباید مصرف آن را خودسرانه قطع کرد و باید در این زمینه با پزشک مشورت نمود. مشاوره افسردگی آنلاین در این زمینه می‌ـواند به شما کمک کند

کاربرد داروی الانزاپین

الانزاپین از جمله داروهای ضد روان‌پریشی بی‌قاعده است. در این بخش دربارۀ کاربردهای این دارو به صورت دقیق‌تری صحبت می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که این قرص برای چه بیماری‌هایی استفاده می‌شود. از طریق سوال دارویی آنلاین میتوانید با پزشکان مشاور دارویی حال در تماس باشید.

• قرص الانزاپین برای درمان برخی مشکلات روحی و روانی (اختلالات دو قطبی / اسکیزوفرنی)

اسکیزوفرنی درمان ندارد. اما الانزاپین می‌تواند به بهبود علائم آن کمک کند. این دارو هم برای کاهش علائم اولیۀ این بیماری و هم برای کنترل علائم حاد آن مصرف می‌شود. الانزاپین برای کنترل توهم (یعنی دیدن، شنیدن یا باور داشتن به چیزهایی که دیگران آن‌‌ها را احساس نمی‌کنند)، و همچنین کنترل احساس بدگمانی غیرعادی و افکار درهم و مغشوش مؤثر است.

قرص الانزاپین همچنین برای درمان بیماری دوقطبی تجویز می‌شود و از بازگشت علائم شیدایی یا مانیا جلوگیری می‌کند. علائمی مثل احساس بی‌قراری، بیش‌فعالی، هیجان‌ زدگی، شادی و تکانش‌های بیش اندازه به واسطۀ مصرف این دارو بهبود می‌یابد. روانپزشکان برای درمان اختلال دوقطبی معمولا الانزاپین را در کنار قرص فلوکستین تجویز می‌کنند. بدین ترتیب افسردگی حاد در این اختلال نیز قابل کنترل است.

• الانزاپین و وسواس

الانزاپین برای درمان اختلال وسواسی – جبری یا اختلال وسواس فکری عملی هم کاربرد دارد. در این بیماری فرد افکار خاصی را به صورت مکرر تجربه می‌کند (وسواس فکری) یا احساس می‌کند که نیاز به تکرار برخی اعمال دارد (وسواس عملی). درمان این بیماری با کمک روان‌درمانی و همچنین تجویز داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین میسر است؛ الانزاپین یکی از این داروهاست. مشاوره آنلاین برای درمان وسواس فکری می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند

اختلال اضطراب فراگیر را بیشتر بشناسد

• الانزاپین برای کاهش اضطراب و استرس

قرص الانزاپین ممکن است برای کاهش علائم اضطراب و استرس، در دوزهای کم و کنترل شده، تجویز شود. تحقیقاتی هم دربارۀ استفاده از این دارو برای درمان اختلال اضطراب انجام شده است؛ اما هنوز تأیید نشده که الانزاپین برای درمان اضطراب مفید است. به همین دلیل معمولا روانپزشکان برای درمان اضطراب و استرس داروهای دیگری را انتخاب و تجویز می‌کنند. مشاوره استرس و اضطراب آنلاین در این زمینه به شما کمک خواهد کرد ضمن اینکه می‌توانید انواع داروی ضد استرس و کاربردهای آن‌ها را در این مقاله بخوانید

نحوه مصرف قرص الانزاپین

نحوه مصرف قرص الانزاپین را روانپزشک برای شما تعیین می‌کند. یعنی لازم است که این دارو را طبق نسخه خود استفاده کنید. قرص اولانزاپین در مقادیر مختلف موجود است: الانزاپین 2.5 میلی‌گرم، الانزاپین 5 میلی‌گرم، الانزاپین 7.5 میلی‌گرم، الانزاپین 10 میلی‌گرم، الانزاپین 15 میلی‌گرم و الانزاپین 20 میلی‌گرم. دوز مصرفی شما در وهلۀ اول به این بستگی دارد که برای درمان کدام بیماری از این دارو استفاده می‌کنید.

ممکن است پزشک تجویز کند که این دارو را از دوز پایین شروع کنید و سپس آن را به آهستگی افزایش دهید؛ به ویژه اگر مشکلات کبدی یا کلیوی داشته باشید. دوز این دارو برای بیماری‌های اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی به شرح زیر است:

• دوز الانزاپین برای اسکیزوفرنی: الانزاپین برای درمان اسکیزوفرنی در بزرگسالان زیر 64 سال معمولا با دوز 10 میلی‌گرم و یک بار در روز تجویز می‌شود. اما اگر بیمار بیش از 65 سال داشته باشد، معمولا درمان را با الانزاپین 5 میلی گرم و یک بار در روز آغاز می‌کنند.
• دوز الانزاپین برای علائم شیدایی در اختلال دو قطبی: معمولا کنترل علائم دوقطبی با دوز 10 یا 15 میلی‌گرم شروع می‌شود. دوز 10 میلی‌گرم زمانی تجویز می‌شود که بیمار از داروهای دیگری هم برای کنترل مانیا استفاده می‌کند.

دربارۀ اثرات اختلال دوقطبی بر روابط عاطفی بیشتر بخوانید.

لازم است که الانزاپین هرروز سر ساعت مشخصی مصرف شود. می‌توانید این دارو را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.

مصرف قرص‌های الانزاپین که در دهان حل می‌شوند به این صورت است که قرص را روی زبان خود قرار بدهید و اجازه دهید حل شود؛ پس از آن اگر تمایل داشتید می‌توانید آب بنوشید. همچنین می‌توانید قرص را در یک لیوان کوچک آب یا آب میوه یا شیر بریزید و خوب مخلوط کنید و بلافاصله آن را کاملا بنوشید.

اگر مصرف یک دوز را فراموش کردید، لازم است که به محض یادآوری آن را مصرف کنید. مگر آنکه زمان مصرف دوز بعدی رسیده باشد. در این صورت دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و برای جبران دو قرص را با هم مصرف نکنید. زیرا مصرف بیش از اندازۀ الانزاپین ممکن است عوارض جدی داشته باشد.

اگر قرص الانزاپین به صورت تزریقی برای شما تجویز شده باشد، معمولا هر 2 تا 4 هفته یک بار به شما به صورت عضلانی تزریق می‌شود.

در صورت نیاز به مشاوره پزشکی در زمینه مغز و اعصاب میتوانید از خدمات بخش ویزیت آنلاین متخصص مغز و اعصاب سامانه حال استفاده کنید.

عوارض و فواید قرص الانزاپین

مصرف قرص الانزاپین مثل هر داروی دیگری ممکن است عوارضی داشته باشد. اما قبل از آن باید یادآوری کنیم این داروی الانزاپین را همه نمی‌توانند مصرف کنند. اگر هریک از شرایط زیر را دارید، لازم است که به پزشک خود اطلاع دهید:

• تا به حال به اولانزاپین یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته‌اید.
• مشکل قلبی، از جمله ضربان قلب نامنظم (آریتمی قلبی) دارید.
• فشار خون پایین دارید.
• سکته کرده‌اید یا در معرض خطر بالای سکته هستید.
• لخته خون داشته‌اید یا فردی در خانواده شما لخته خون داشته است.
• در کنترل حرکات زبان، دهان و صورت خود مشکل دارید.
• به یک بیماری نادر به نام سندرم بدخیم نورولپتیک مبتلا شده‌اید.
• مبتلا به بیماری پارکینسون یا زوال عقل هستند.
• سطوح گلبول های سفید خون شما پایین است.
• دیابت دارید.
• صرع دارید.
• مشکلات کبدی یا کلیوی دارید.
• سطح هورمون پرولاکتین در خونتان غیرطبیعی است که از طریق آزمایش پرولاکتین مشخص می‌شود
• مبتلا به گلوکوم (افزایش فشار در چشم) هستید.
• یبوست دارید یا فکر می کنید روده هایتان انسداد دارد.
• زیر 18 سال دارید (البته بعضی از روانپزشکان این دارو را برای افراد بالای 13 سال تجویز می‌کنند).

عوارض جانبی رایج داروی الانزاپین معمولا از هر 10 نفر یک نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر دچار هریک از این عوارض شدید و احساس آزار دیدن می‌کنید، لازم است که به پزشک خود اطلاع دهید. عوارض و فواید قرص الانزاپین عبارتند از:

• احساس خواب‌آلودگی در روز
• افزایش وزن یا افزایش اشتها
• احساس سرگیجه (به ویژه هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا دراز کشیده)
• کهیر
• یبوست

همچنین این دارو ممکن است باعث مشکلات زیر شود:

• مشکلات جنسی مانند کاهش میل جنسی در مردان و زنان، یا اختلال نعوظ که می‌تواند نشانه‌هایی از تغییرات هورمونی باشد.
• مشکلات حرکتی
• عفونت‌های قفسه سینه، عفونت‌های گوش و چشم، یا عفونت مجاری ادراری که می‌تواند نشانۀ کاهش تعداد گلبول‌های سفید در خون باشد.

الانزاپین گاهی ممکن است اثرات متناقض هم داشته باشد. مثلا باعث تغییرات غیرمعمولی در افکار فرد شد، توهم را تشدید کند یا افکار خودکشی را تقویت نماید. البته این عوارض نادر است.

بهترین پزشک برای تجویز قرص الانزاپین

الانزاپین دارویی است که برای درمان بیماری‌های روانی جدی تجویز می‌شود. این قرص یک داروی ضد روان‌پریشی است و مصرف آن نیاز به تجویز پزشک دارد. آیا فکر می‌کنید که نیاز به مصرف این دارو دارید؟ قبل از هرچیز لازم است تشخیص یک روانشناس یا روانپزشک را

همچنین همان‌طور که گفتیم، این دارو برای همه قابل استفاده نیست و می‌تواند عوارض جانبی نیز داشته باشد. پس لازم است که شرایط جسمی و سوابق پزشکی خود را به صورت کامل برای روانپزشک شرح دهید. ممکن است با توجه به شرایطی که دارید روانپزشک تشخیص دهد که نباید الانزاپین مصرف کنید؛ در غیر این صورت امکان دارد که دچار عارضه‌های جدی شوید. به عوارضی که در این مطلب توضیح دادیم توجه کنید، اگر هریک از این عوارض را در خود مشاهده کردید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

منابع

https://fa.wikipedia.org/

https://www.nhs.uk

https://www.webmd.com/

سوالات متداول